‘Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker’, aldus de Belastingdienst. Maar klopt deze slogan eigenlijk wel? Voor digital nomads in ieder geval niet. De Belastingdienst en de betrekkelijke nieuwe categorie werkenden – de digital nomads – zijn namelijk nog niet erg op elkaar ingespeeld. En dat is een understatement. Waar de Belastingdienst iedereen graag in een bepaald hokje indeelt, is de digital nomad juist iemand die buiten de hokjes kleurt. Dat gaat al jaren niet helemaal goed en daardoor is er een hoop verwarring ontstaan. Wat zijn de problemen waar een digital nomad mee te maken krijgt?
Waar lééft u?
Er is eigenlijk één simpele regel als het gaat om het betalen van belasting over de inkomsten uit de onderneming: u betaalt belasting in het land waar u woont.
Juist, zie daar zit het probleem van de digital nomad.
Want waar woont u als u altijd onderweg bent?
Het fiscale land waar men verblijft
De Belastingdienst ziet het land waar iemand woont als het land waar men zijn of haar sociale leven heeft, en dat is niet per se het land waar u officieel ingeschreven staat. Waar ga je naar de sportclub, waar loopt je telefoonabonnement, oftewel waar lééft iemand? Natuurlijk verschilt dit voor elke digital nomad. De één is geen maand in hetzelfde land, de ander kan wel een half jaar of meer ergens blijven hangen. En dan is er nog de 183 dagen regel. Nederland heeft een verdrag opgesteld met andere landen om ervoor te zorgen dat mensen niet per ongeluk in twee landen belasting betalen. Als de digital nomad in loondienst echter langer dan 183 dagen in het buitenland werkt moet hij of zij belasting betalen in het land waar hij/zij werkzaam is.
Wie controleert?
Al met al is het allemaal nogal ingewikkeld en blijven de regels omtrent belastingen en digital nomads vaag. Want waar lééf je nou echt als je steeds onderweg bent? En controleert de Belastingdienst elke digital nomad? Om het makkelijk te houden kiezen de meeste digital nomads ervoor zich niet te laten uitschrijven uit Nederland en schrijven zich op een adres van een familielid of vriend zodra ze naar het buitenland vertrekken. Deze nomads betalen dan gewoon de Nederlandse belastingen terwijl ze op reis zijn. Officieel mag het niet als ze langer dan 8 maanden in het buitenland verblijven, maar wie controleert dat?
Wat als men zich laat uitschrijven uit het BRP
Laat men zich wél uitschrijven uit het BRP dan zal men belasting moeten betalen in een ander land. Het uitschrijven uit Nederland heeft wel flink wat consequenties. Als u geen woonadres meer heeft dan mag u ook geen bedrijf meer hebben in Nederland. Uw bedrijf wordt dan uitgeschreven bij de KvK en u verliest daarmee ook het BTW-nummer. Om als bedrijf professioneel over te komen is een BTW-nummer belangrijk. Bovendien heeft uitschrijven (negatieve) invloed op de pensioenregeling of AOW-uitkering en heeft men geen recht meer op een zorgverzekering. Ook andere toeslagen zoals huursubsidie en eventuele kinderbijslag kunt u niet meer ontvangen. Uitschrijven uit Nederland is dus iets om goed over na te denken. Wie zich uitschrijft uit Nederland wordt overigens automatisch uitgeschreven bij de Nederlandse Belastingdienst.
Nog steeds geen passende regelgeving voor digital nomads
Er zijn fora en boeken volgeschreven over de problemen waar digital nomads tegenaan lopen als het gaat om het contact met de Belastingdienst. Zo zijn er gevallen bekend van mensen die op reis gingen en door hun lange afwezigheid ongevraagd door alle instanties werden uitgeschreven (en daarmee werd ook hun zorgverzekering en AOW stopgezet), maar nog wél Nederlandse belastingen moesten betalen. Of een stel dat zichzelf keurig volgens de regels uitschreef uit Nederland, maar inmiddels al meerdere jaren met de Belastingdienst aan het bellen is over een postadres.
Vergeet niet dat digital nomads ondernemers zijn
Omdat de situatie voor elke digital nomad anders is en de Belastingdienst nou eenmaal een logge organisatie is, is er nog steeds geen écht passende regelgeving rondom de belasting en de levensstijl van de avontuurlijke digital nomads. Het is niet zo dat digital nomads zich bewust niet bezig willen houden met zaken als belasting. Vergeet niet dat digital nomads ondernemers zijn en die zijn zich er terdege van bewust dat er belasting betaald moet worden over de inkomsten. Het is echter lastig om volgens de regels te leven als die regels eigenlijk niet echt bestaan.
Digital nomads zijn gebaat bij inzichten van professionals
Daarom zijn veel digital nomads gebaat bij inzichten van adviseurs en accountants die snappen wat het leven van een digital nomad inhoudt. Er is veel behoefte aan mensen met verstand van de belastingregels die daarnaast ook begrijpen waar de pijnpunten liggen. Professionals die kunnen helpen bij het beantwoorden van belastingtechnische vraagstukken van de reizende ondernemer en die tegelijkertijd (technisch) in staat zijn om online overleg te voeren via e-mail, Skype of andere online communicatie tools. Een digital nomad die op reis is kan natuurlijk niet even ‘op de koffie komen’ op kantoor.
Deze blog is geschreven door Romano Groenewoud, locatie onafhankelijk werkzaam als zijnde zoekmachine optimalisatie specialist onder de alias ‘SEO geek’.
