Het kabinet heeft voor ogen om het belastingstelsel eenvoudiger en evenwichtiger te maken. Daar staan belastingadviseurs geheel achter staan. Aan de andere kant zijn de adviseurs niet erg blij dat de rekening voor de plannen vooral bij ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (mkb) terechtkomt. Deze groep heeft het al zwaar genoeg. Veel van de voorstellen waren in de afgelopen weken al uitgelekt dus voor veel ondernemers was het een ongeluk in slow motion.
Dga de klos
De fiscalisten signaleerden het ook al eerder: ondernemers met een bv en andere belastingbetalers in box 2 krijgen de hardste klappen na Prinsjesdag. Staatssecretaris Van Rij benadrukte dinsdag nog meer eens dat de plannen het evenwicht terug moeten brengen in de belastingdruk voor directeuren-grootaandeelhouders (dga’s), ondernemers met een eenmanszaak en werknemers in loondienst. Verschillende onderzoeken hebben namelijk uitgewezen dat deze verstoord was geraakt in het voordeel van de dga.
Fiscalist Eric van Uunen is echter zeer kritisch. Hij zegt niets te kunnen met het herstelde evenwicht van de staatssecretaris. Hij spreekt in een column op de website TaxLive dan ook over ‘een plofkraak op de pinautomaat die dga heet’. De fiscalist rekende gedetailleerd uit hoe een ondernemer in box 2 met een loon van €60.000 en een bescheiden dividenduitkering vanaf 2024 meer belasting zal gaan betalen dan een vergelijkbare collega die zijn verplichtingen in box 1 voldoet, de zogeheten IB-ondernemer.
Bv’s
Bovendien vindt Van Uunen de vergelijking met werknemers krom. Werknemers lopen niet hetzelfde risico als ondernemers. ‘Dga’s en IB-ondernemers zouden wel precies dezelfde belasting moeten betalen. Maar dat gebeurt zo meteen dus niet. De voorstellen van het kabinet raken kleine dga’s het hardst.’
‘Als je naar de budgettaire tabel in het Belastingplan kijkt, zie je dat de lasten evenwichtiger worden verdeeld, maar ook dat de lastenverschuiving van €5 mrd van arbeid naar vermogen, vooral mkb-ondernemers met een bv treft’, zegt Edwin Visser van adviesorganisatie PwC. Het lage vpb-tarief gaat van 15% naar 19% en de drempel gaat met bijna twee ton omlaag. Dat zullen mkb-bedrijven het hardst voelen.
Crises
‘Er is weinig principiële rechtvaardiging voor het opstaptarief, maar het versoberen doet wel pijn’, zegt Visser. ‘Het komt bovendien op een moment dat ondernemers zich grote zorgen maken over de energieprijzen, sommigen belastingschulden afbetalen die tijdens corona zijn ontstaan en anderen leningen van de eigen bv aflossen omdat er vanaf volgend jaar minder mag worden geleend.’
Michael van Gijlswijk van advieskantoor KPMG Meijburg vindt de verschuiving van arbeid naar vermogen begrijpelijk maar snapt het chagrijn wel. Het bedrijfsleven is vóór 2018 veel gefaciliteerd, nu zijn werknemers. Gepensioneerden en mensen met een uitkering aan de beurt. Maar voor de ondernemers die net uit de coronacrisis zijn gekomen en alweer in een energiecrisis zitten doet dit pijn, dat schrijft het FD.
Jojobeleid
De fiscalisten denken hoe dan ook hetzelfde over het jojobeleid ten aanzien van het opstaptarief van de winstbelasting. Het vorige kabinet verruimde het tarief en nu draait deze formatie die verruiming weer terug. ‘Het is ridicuul’, vindt Van Uunen. ‘Beide keren zijn dezelfde argumenten gebruikt.’ Zowel Visser als Van Gijlswijk juichen een versobering van het aantal fiscale regeling toe. Het Belastingplan is volgens Visser dan ook een aanzet tot vereenvoudiging. Het schrappen van de Inkomensafhankelijke Combinatiekorting in combinatie met verruiming van de kinderopvangtoeslag is volgens hem een betekenisvolle stap. Van Gijlswijk denk dit nog maar het begin is en dat vanaf 2024 de bezem pas echt door de fiscale regelingen gaat. ‘Dat vind ik positief. Met meer dan honderd regelingen is er nauwelijks meer een touw aan vast te knopen.’