Uit een enquête onder 344 werkgevers concludeert de AWVN dat werkgevers graag hun werknemers willen helpen bij het maken van groene keuzes, maar vaak niet weten hoe vanwege de complexe en beperkende fiscale regels rondom werkkostenvergoedingen en mobiliteitsregelingen. De werkgeversorganisatie stelt dat werkgevers op zoek zijn naar manieren om bestaande arbeidsvoorwaarden te verduurzamen zonder dat dit fiscaal complex wordt of hoge kosten met zich meebrengt.
Verduurzaming woning
De AWVN, die betrokken is bij het merendeel van de Nederlandse cao’s, merkte recentelijk op dat ‘groen werkgeverschap’ langzaam maar zeker een plaats krijgt in een aantal arbeidsovereenkomsten. Hoewel de nadruk nog steeds ligt op groen forenzen, bieden sommige werkgevers ook ondersteuning aan hun medewerkers bij het verduurzamen van hun woning.
Het Havenbedrijf Rotterdam biedt werknemers de mogelijkheid om elke drie jaar fiscaal voordelig gebruik te maken van €1500 om hun woning te isoleren, een warmtepomp aan te schaffen of energiezuinig witgoed te kopen. Werkgevers zoals kunstvezelfabrikant Teijin Aramid en Douwe Egberts bieden hun medewerkers vergelijkbare budgetten voor klimaatgerelateerde doeleinden.
Onnodig ingewikkeld
Vanwege strikte regels omtrent belastingvrije vergoedingen worden dergelijke afspraken nog maar beperkt gemaakt. Werkgevers mogen slechts een bepaald percentage onbelast uitkeren, waardoor de fiscale ruimte snel op raakt. Zo concurreert de fiets van de zaak met andere werkgerelateerde kosten, aangezien het onderdeel is van de werkkostenregeling die belastingvrij verstrekt mag worden.
Bovendien ervaren werkgevers de fiscale regels als onnodig ingewikkeld. AWVN-woordvoerder Jannes van der Velde merkt op: “Werkgevers willen graag oude arbeidsvoorwaarden kostenneutraal kunnen vervangen door nieuwe, maar ze lopen tegen allerlei grenzen aan die voorkomen dat je de groenste oplossing kiest” Hij illustreert dit met het voorbeeld dat de fiscus geen vergoedingen toestaat voor combinaties van verschillende vervoersmiddelen, zoals openbaar vervoer, fiets en deelauto.
Duurzaam forenzen
Bijna de helft van de ondervraagde werkgevers (49%) geeft aan dat ze een deel van hun arbeidsvoorwaarden hebben verduurzaamd, terwijl 36% dit nog van plan is. Onder de werkgevers die vergroening hebben doorgevoerd, maakt ongeveer de helft van de werknemers gebruik van de aangeboden opties.
Van de werkgevers die vergroenende maatregelen hebben genomen, richt het merendeel (81%) zich op duurzaam forenzen, met onder andere elektrische leaseauto’s, een (elektrische) fiets van de zaak, een vergoeding voor het openbaar vervoer, of het bevorderen van carpooling en thuiswerken. In 25% van de gevallen wordt een hogere reiskostenvergoeding toegekend aan werknemers die met de fiets of het openbaar vervoer naar het werk gaan, in vergelijking met werknemers die met de auto reizen.
Fiscaal vriendelijk sparen
Uit de enquête blijkt dat één op de tien werkgevers een klimaatbudget aanbiedt voor woningisolatie, warmtepompen of zonnepanelen. Andere groene arbeidsvoorwaarden omvatten onder andere het groen beleggen van pensioengelden (16% van de betrokken werkgevers), bonussen voor duurzaamheidsdoelstellingen (13%) en verlofdagen voor vrijwilligerswerk (23%).
Vakbond CNV klaagt daarentegen dat werkgevers te weinig doen om werknemers te stimuleren de auto te laten staan. Uit een onderzoek onder 2700 leden van de bond blijkt dat een kwart van de OV-reizigers hun reiskosten niet volledig vergoed krijgt. Slechts een minderheid van de respondenten (45%) geeft aan fiscaal vriendelijk te kunnen sparen voor een fiets via hun werkgever. CNV-voorzitter Piet Fortuin noemt dit “een grote misser”.
Wegbezuinigd
Het onderzoek van CNV toont aan dat het openbaar vervoer voor de meeste werkenden niet aantrekkelijk is. Slechts 9% van de respondenten maakt gebruik van het OV, terwijl 63% met de auto naar het werk reist. Fortuin merkt op: “Vervoerslijnen in de regio zijn wegbezuinigd. De politiek zou er alles aan moeten doen om het OV te stimuleren. En natuurlijk meer fiscaalvriendelijke regelingen voor fietsers stimuleren.”