De Tweede Kamer wil verduidelijking over hoe aandeelhouders belastingvrije kapitaalteruggaven ontvangen. Met name de uitbetalingen van chemiebedrijf OCI, Charlene de Carvalho-Heineken, en investeringsmaatschappij HAL staan ter discussie. De Kamercommissie voor Financiën houdt donderdag een overleg hierover, waarbij medewerkers van het ministerie van Financiën uitleg zullen geven over de gebruikte fiscale constructies. Vanwege de fiscale geheimhoudingsplicht zullen individuele gevallen echter niet worden besproken.
Dividendbelasting ontwijken
Bedrijven zoals OCI, Heineken en HAL maken gebruik van een specifieke Nederlandse regeling waarbij kapitaal wordt teruggegeven in plaats van winst uit te keren. Dit proces is belastingvrij, wat vooral voordelig is voor buitenlandse beleggers die geen recht hebben op terugvordering van dividendbelasting. Bekende beursgenoteerde bedrijven zoals Ahold, AkzoNobel en Shell hebben eerder van deze mogelijkheid gebruikgemaakt, dat schrijft het FD.
Aandelenruil en kapitaalteruggave
Het belastingvrij teruggeven van kapitaal is te vergelijken met het terugbetalen van een lening. Aandeelhouders ontvangen hun geïnvesteerde kapitaal terug zonder belasting te betalen, omdat dit wordt gezien als een terugbetaling van de inleg, niet als winstuitkering. De winstuitkeringen blijven echter belastbaar.
Volgens hoogleraar fiscale economie Edwin Heithuis, kunnen belastingvrije kapitaalteruggaven problematisch worden wanneer winstreserves worden omgezet in onbelaste agioreserves. Dit gebeurt vaak via aandelenruil bij overnames. Een voorbeeld is de overname van British Gas door Shell, waarbij Shell’s aandeelhouders belastingvrij een uitkering konden ontvangen uit een grote agioreserve.
Voorbeelden van kapitaalteruggave
OCI betaalde zijn aandeelhouders €2,7 miljard onbelast door de nominale waarde van zijn aandelen tijdelijk te verhogen en vervolgens weer te verlagen. Investeringsmaatschappij HAL transformeerde zijn winstreserves van meer dan €3 miljard in agioreserves, wat toekomstige belastingvrije uitkeringen mogelijk maakt.
Herstel van fiscaal evenwicht
Hoogleraar belastingrecht Jan van de Streek suggereert een Lifo-systeem (last in, first out) als oplossing. Hierbij moet de laatst gemaakte winst eerst belast worden uitgekeerd voordat kapitaal kan worden teruggegeven. Heithuis steunt ook het idee van een exitheffing voor bedrijven die naar een land zonder dividendbelasting vertrekken. Dit zou buitenlandse winstreserves bij uitkering onbelast laten, maar dubbele belasting voor buitenlandse aandeelhouders kan een gevolg zijn.
De casus Heineken
Charlene de Carvalho-Heineken ontwijkt dividendbelasting door belastingvrij kapitaal terug te laten betalen. NRC onthulde dat zij via Heineken Holding belastingvrij kapitaal ontvangt, wat mogelijk is door complexe transacties binnen haar bedrijfsstructuur. Vorig jaar ontving ze bijna €130 miljoen belastingvrij kapitaal uit Julier BV, een Nederlandse entiteit met een geplaatst kapitaal van €9,3 miljard.
Conclusie
De discussie in de Tweede Kamer richt zich op hoe fiscale constructies belastingvrije kapitaalteruggaven mogelijk maken. Er wordt nagedacht over mogelijke oplossingen om het fiscale evenwicht te herstellen en te voorkomen dat bedrijven belasting ontwijken, aldus het FD.
Wil jij het overzicht over alle belangrijke fiscale deadlines?
