De contracten van bouwbedrijf BAM zijn niet alleen volgens belangenvereniging Zelfstandigen Bouw absurd. Ook ZZP Nederland noemt de contracten ongebruikelijk. In andere sectoren zijn dit soort contracten ook ongebruikelijk zegt voorzitter Maarten Post. Al enige tijd worden de zzp’ers bij BAM gedwongen een modelcontract te ondertekenen waarin staat dat ze voor een screeningsprocedure van vier weken kunnen werken zonder betaling.
Screeningsprocedure
Het bedrijf liet na klachten van Zelfstandigen Bouw weten de werkwijze niet te zullen veranderen. Het niet betalen voor uitgevoerd werk zou algemeen aanvaard zijn in de bouwsector in bepaalde situaties. Het lijkt echter geen standaard praktijk bij andere bouwbedrijven. ‘Zulke contracten hanteren wij niet’, verklaart een woordvoerder van Heijmans.
Met de contracten kunnen zelfstandigen werken zonder uitbetaling als blijkt dat ze niet over de juiste certificaten beschikken of niet voldoen. Die de zogenaamde screeningsprocedure kan oplopen tot wel vier weken. Als een zzp’er beneden verwachting presteert kan hij tien dagen voor niets werken.
Marktconform
In reactie op de klacht van Zelfstandigen Bouw liet BAM al eerder weten dat de clausules nooit zijn gebruikt en dus bewijst dat de zzp’ers hun zaken goed op orde hebben. Zowel BAM als Brainnet, de partij die de contracten afsluit, noemen de bepalingen marktconform. Ook zouden de zzp’ers die niet over de juiste certificaten beschikken de kans krijgen deze binnen vier weken alsnog te halen.
Andere grote bouwbedrijven, zoals Heijmans en Volker-Wessels hebben geen behoefte aan dergelijke contracten voor de inhuur van zzp’ers. ‘Zo werken we niet. Bij ons gaat niemand zonder checks op vakbekwaamheid, werkvisa en zelfstandig ondernemerschap aan de slag’
Onhandig
Post noemt de screeningsprocedure onhandig en zegt dat dit ook van te voren kan. Het is vanzelfsprekend dat een zzp’er over alle gevraagde vaardigheden moet beschikken. Voorzitter Charles Verhoef van Zelfstandigen Bouw zegt dat opdrachtgever BAM zich ook kan beroepen op wanprestatie. ‘Wij ageren niet tegen het niet hoeven betalen bij wanprestatie’, aldus Verhoef. Hij gaat wel in op een uitnodiging van BAM voor een gesprek.
Post vindt de manier waarop BAM een bemiddelaar inzet tussen de onderneming en de zelfstandigen meer lijken op uitzendwerk. En concludeert dat men blijkbaar de schijn wil vermijden dat er sprake is van een schijnconstructie. Maar dat geeft juist een beeld dat er iets niet deugt. Bovendien blijft de hoofdaannemer altijd aansprakelijk via de wet ketenaansprakelijkheid.
Vlag en wimpel
Volker-Wessels en zijn vele dochterbedrijven hebben geen vast inhuur beleid. Sommige bedrijven doen het zelf en andere gebruiken een bemiddelaar. Heijmans zegt alle checks zelf te doen. Bij de afdeling Inkoop gaan ze na of ze zzp’er is verzekerd en of deze meerdere opdrachtgevers heeft. Heijmans is bij verschillende audits met vlag en wimpel geslaagd. Beide bedrijven werken dagelijks met honderden zzp’ers.