Er heerst wantrouwen tussen het Ministerie van Financiën en hun collega’s bij de Belastingdienst. Daarnaast is er volgens de top van de fiscus teveel bemoeienis vanuit het ministerie. Dit blijkt uit onderzoek van de Auditdienst Rijk (ADR) binnen het hoogste management bij de twee departementen.
Cultuur als vierde pijler
Staatssecretaris Menno Snel ziet in de bevindingen extra reden om in te grijpen. Verbetering van de ‘cultuur’ binnen de Belastingdienst krijgt prioriteit. Er zal een extern onderzoeksbureau worden ingezet dat gespecialiseerd is in cultuurvraagstukken en ruime expertise heeft om de gedragsveranderingen te ondersteunen. Na de zomer komt Snel met een uitgewerkt plan.
Cultuur moet naast ICT, personeel en betere aansturing de vierde pijler worden van de organisatie schrijft de staatssecretaris in zijn brief aan de Tweede Kamer. Fouten moeten tijdig worden gemeld en er moet oog zijn voor de menselijke maat. Volgens ingewijden komt deze ingreep mede door de recente geruchtmakende stopzetting van kinderopvangtoeslagen. Het bleek moeizaam te achterhalen wat er fout was gegaan en zijn gegeven antwoorden bleken deels foutief, schrijft het FD.
Communicatie
Een van de terugkerende problemen is de communicatie tussen het Ministerie en de Belastingdienst. Zo kwam Eric Wiebes in grote politieke problemen door de vertrekregeling bij de Belastingdienst die ontspoorde. Tjibbe Joustra en Hans Borstlap concludeerden eind 2016 al in hun onderzoek dat er onvoldoende checks and balances waren bij de Belastingdienst.
Ook onder directe aansturing van het ministerie is de situatie niet verbeterd blijkt uit het recente onderzoek van de ADR. Het ontstane wantrouwen komt voort uit een aantal incidenten waarbij de dienst het kerndepartement, en dus ook de politieke leiding, ‘niet altijd adequaat informeert’ of kan informeren.
Ongeschreven regels
Daartegen stellen de hoge belastingambtenaren dat het ministerie zich te veel bemoeit met zaken waar ze niets mee te maken hebben. Door de hoeveelheid (detail)vragen komen ze te weinig aan hun eigen werk toe. En ze voegen toe dat het gezamenlijk belang uit beeld is geraakt en dat de negatieve invloeden elkaar zouden versterken. Uit het rapport met de titel ‘Ongeschreven regels’ blijkt dat een belangrijke ongeschreven regel op het ministerie is dat de bewindspersonen niet in de problemen komen. Deze botst regelmatig met de spreuk van de fiscus ‘wij lossen het zelf op’, aldus het FD.
