Marlies de Vries en Chris Fonteijn kregen als kwartiermakers toekomst accountancysector de taak om verbeteringen binnen de accountancysector aan te jagen. Maar het regent nog niet echt complimenten voor de sector. Het vierde voortgangsrapport is dan ook wederom kritisch. Vooral het tempo waarin de sector zich verbetert laat te wensen over.
Het moet beter
Tweeënhalf jaar geleden concludeerden twee kritische onderzoekscommissies dat de door schandalen geplaagde sector aan verandering toe was. De kwaliteit van de controles laat nog altijd te wensen over. Ondanks de strenge controle van de toezichthouder Autoriteiten Financiële Markten (AFM) konden de accountants bij onder meer Vestia, Imtech en Steinhoff niet voorkomen dat het mis ging bij de bedrijven. Steeds weer was de conclusie dat het beter moest, schrijft het FD.
Controle en advies
Naast het monitoren van de voortgang binnen de sector is het de taak van De Vries en Fonteijn om een aantal onderzoeken te begeleiden. Zo kregen de tijdelijke aanjagers onder meer de opdracht de scheiding tussen controle en advies te onderzoeken. Dat is een gevoelig onderwerp. Criticasters pleiten al jaren voor een grotere afstand tussen lucratieve consultants en controlerende accountants. Omdat die laatste groep ook de publieke taak heeft om bedrijven kritisch te benaderen in plaats van een klantrelatie.
De discussie rondom de kwestie laaide onlangs nog op toen uitlekte dat EY plannen zou hebben om zijn adviestak af te splitsen via een beursgang. Dit leek ingegeven door een besef dat de functies beter los van elkaar verder konden. Kenners twijfelen echter aan dat nobele streven. Het zou vooral veel geld opleveren. Bovendien zijn accountants een groot risico voor claims. EY weet daar zelf alles van.
Nuttige combinatie
Het onderzoek naar opties voor scheiding van controle en advies werd uitgevoerd door onderzoeksbureau SEO. De belangrijkste conclusie is dat er meer onderzoek nodig is. Het bureau deed een uitgebreide marktstudie en legt verschillende vormen van scheiding op tafel. Een echte keuze maken ze niet. Wel trekken de onderzoekers een opvallende conclusie: voorstanders wijzen op het bewezen nut van de combinatie van accountants en consultants maar dat lijkt er helemaal niet te zijn.
Nog een opvallend punt uit de tussenrapportage is dat bedrijven zelf meer moeten doen aan de kwaliteit van hun jaarverslagen. Iets wat accountants al jaren roepen. De hele keten moet bijdragen aan de kwaliteit, juist ook de ondernemingen. Dat zou moeten gebeuren met een ‘in-controle-statement’, een verklaring die ondernemingsbesturen moeten ondertekenen en waarin ze vastleggen dat de interne controle op orde is. Zoals dit ook gebeurt bij risicomanagement.
Juistheid cijfers
Hoewel de waarde van dit soort verklaringen twijfelachtig is. Bovendien zou dit voor grote hoeveelheden papierwerk zorgen. Iets wat in de Verenigde Staten werd ingevoerd aan het begin van de eeuw. Ook wel bekend als Sarbanes-Oxley. Dit zou leiden tot afvink-gedrag en geeft accountants bovendien een excuus wanneer het fout gaat. Minister Kaag heeft in een reactie laten weten met de commissie in gesprek te gaan die de Nederlandse corporate-governancecode beheert. Mocht daar niets uitkomen dan overweegt de minister met collega Weerwind te bekijken of wetgeving ondernemingen kan dwingen meer verantwoordelijkheid te nemen over de juistheid van cijfers. Kaag moest toegeven dat het achterblijvende tempo niet alleen de sector is aan te rekenen. De wetgeving die tweeënhalf jaar geleden werd beloofd ter verbetering van de accountancy is pas afgelopen vrijdag naar de Raad van State gestuurd voor advies, aldus het FD.
Meer weten over de tussenrapportage?
Lees verder in Naslag ›
