“Nederland moet de energiebelasting afschaffen of drastisch ombouwen”, vindt Martijn Hagens, de onlangs aangetreden topman van Vattenfall Nederland. Stijgende prijzen ondermijnen het draagvlak voor de overgang naar duurzame energie. “Consumenten zien vooral hoe hun rekening steeds hoger is geworden”, zegt Hagens tegen het FD.
Opbrengsten niet voor energietransitie
“De energiebelasting is ooit ingevoerd om energie duurder te maken en mensen zo te stimuleren energie te besparen. De opbrengsten worden echter niet gebruikt voor de energietransitie, maar vloeien naar de algemene middelen. Bovendien heft de overheid over de te betalen energiebelasting ook nog eens btw. Helpt de overheid zo de consument, of wordt hiermee de staatskas gespekt? Schaf die belasting dan af!”
‘Opslag Duurzame Energie’
Hagens ziet ook wel dat dit niet zo simpel is, maar stelt dat het wel mogelijk is. “Dat heeft te maken met EU-regelgeving, dat voorschrijft dat elk land een vorm van energiebelasting moet heffen. In onze ogen zou dat de ‘Opslag Duurzame Energie’ moeten zijn. Dit is een toeslag die elke klant betaalt en waarvan subsidies worden bekostigd. Dat doet zijn werk voor de energietransitie. Bouw dus de energiebelasting verstandig af om de stijgende ODE en netkosten te compenseren. Gebruik resterende inkomsten om de energietransitie thuis te stimuleren. Bijvoorbeeld met subsidies voor warmtepompen, HR++ glas of een aansluiting op een duurzaam warmtenet.”
Net loopt tegen zijn grenzen aan
De overgang naar elektriciteit uit zon en wind gaat zo snel dat het huidige systeem tegen zijn grenzen aanloopt. “Daarom opperde branchevereniging Netbeheer Nederland eind november dat ook producenten van groene energie gaan meebetalen aan het gebruik van infrastructuur. Ergens gaat er dan toch iets mis. Netbeheerders lopen achter met de uitbreiding en roepen op tot een producententarief. Ook voor consumenten met zonnepanelen op hun huis. Die moeten gaan betalen voor het leveren van groene stroom aan het net. Zo worden we bestraft, terwijl we miljarden investeren in groene elektriciteitsproductie.”
Nieuwe capaciteit moet prioriteit zijn
De topman ziet wel een oplossing. “Tijdig opleveren van aansluitingen voor nieuwe duurzame capaciteit zou de onverdeelde aandacht van netbeheerders moeten hebben. Een vol stroomnet remt namelijk economische groei. Doordat we laadmomenten van auto’s anders timen, bijvoorbeeld door sneller te laden als er veel zonnestroom op het net komt, kunnen we drukte op het stroomnet voorkomen. Dat doen we al in Amsterdam.”