Afgelopen maandag en dinsdag debatteerde de Eerste Kamer met staatssecretaris Snel (Financiën) over het Belastingplan 2020. Komende dinsdag 17 december zal de Kamer stemmen over de acht wetsvoorstellen en tien tijdens het debat ingediende moties. Van de tien ingediende moties ontraadde de staatssecretaris zeven moties en bij drie liet hij het oordeel van de Kamer.
De belangrijkste onderwerpen
Iedereen die tijdens het debat sprak uitte zijn of haar zorgen over de problemen bij de Belastingdienst. Woordvoerders van D66 en de VVD menen dat een cultuuromslag nodig is bij de fiscus. Het toeslagenstelsel heeft van de Belastingdienst een uitkeringsorganisatie gemaakt is de conclusie. Daarbij kwam een oproep voor een vereenvoudiging van dat toeslagenstelsel en een parlementair onderzoek over de gang van zaken bij de Belastingdienst.
Andere belangrijke onderwerpen tijdens het debat waren de stijging van marginale druk, groter wordende inkomensverschillen en de heffing op Opslag van Duurzame Energie (ODE). Die laatste heffing raakt met name het midden- en kleinbedrijf zoals de glastuinbouw. Belastingontwijking en het openbaar maken van zogenoemde vergrijpboeten door belastingadviseurs werd ook besproken. Zo’n boete kan de fiscus opleggen wanneer een belastingplichtige zijn aangifte niet of onjuist heeft gedaan.
De drie moties zijn:
- De motie-Schalk verzoekt de regering te onderzoeken hoe door middel van aanpassing van de belastingsystematiek de belastingkloof tussen een- en tweeverdieners verkleind kan worden, en dit onderzoek eventueel in samenhang met de fiscale bouwstenen voor de zomer van 2020 aan de Kamer te sturen.
- De motie-Essers verzoekt de regering om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om de extreme lastenstijging door de invoering van de ODE-heffing te verminderen en eventueel te temporiseren, daarover in overleg te treden met een aantal bedrijfssectoren, waaronder de glastuinbouw, de voedselverwerkende industrie, papier en chemie, en de Kamer over de voortgang van dit overleg te informeren.
- De motie-Otten verzoekt de regering om een studie te maken naar de vereenvoudigingen van het belastingstelsel in Groot Brittannië en te evalueren in hoeverre de goede elementen hiervan kunnen worden overgenomen in het Nederlandse stelsel en de Kamer hierover te informeren.
De overige zeven moties zijn:
- De motie-Van Rooijen verzoekt de regering de ouderenkorting in het Belastingplan 2021 te verhogen met hetzelfde bedrag waarmede de arbeidskorting beleidsmatig wordt verhoogd in de jaren 2020 tot en met 2022.
- Een tweede motie-Van Rooijen verzoekt de regering een tweede staatssecretaris van Financiën te benoemen, waarvan er één uitsluitend de verantwoordelijkheid draagt voor de belastingdienst.
- Een derde motie-Van Rooijen verzoekt de regering een staatscommissie in te stellen die voorstellen doet tot herziening van het belastingstelsel en de voorstellen van de staatscommissie in het najaar 2020 aan beide Kamers te doen toekomen. Deze motie is door de indiener aangehouden.
- De motie-Geerdink/Essers verzoekt de regering om Europese Richtlijnen niet met een ‘Nederlandse kop’ te implementeren.
- Een tweede motie-Schalk verzoekt de regering de overdraagbaarheid van de algemene heffingskorting vanaf volgend jaar te bevriezen op het percentage van 2020.
- De motie-Essers/Geerdink verzoekt de regering om de Belastingdienst op te dragen om beleid te ontwikkelen om bij de uitvoering van ATAD1 en ATAD2 dubbele heffing zoveel mogelijk te voorkomen.
- De motie-Otten verzoekt de regering de afbouw van de zelfstandigenaftrek uit te stellen en eerst het definitieve rapport van de Commissie-Borstlap af te wachten.
Reactie staatssecretaris Snel
Snel erkent dat het pakket veel omvangt in een korte tijd. Met het oog daarop wil de staatssecretaris een wetgevingsoverzicht maken voor het komende jaar met daarin welk wetsvoorstel wanneer komt. Daarbij zal hij naar de timing kijken zodat er genoeg tijd is om voorstellen zorgvuldig te behandelen.
De regering doet zijn best de marginale druk naar beneden te krijgen, maar eenverdieners zullen het meer voelen dan anderen. Volgens Snel probeert de regering de kloof zo klein mogelijk te houden. Dat is alleen dit jaar minder gelukt, aldus Snel. En tot slot zal nog voor de stemming van dinsdag 17 december zal de minister van Economische Zaken en Klimaat met een brief komen over het niet betrekken van de sector bij de onderhandelingen over een heffing op ODE, Opslag Duurzame Energie.