De belofte van staatssecretaris Van Huffelen dat gedupeerden in de toeslagenaffaire de schulden bij overheidsinstanties niet hoeven terug te betalen, blijkt makkelijker gezegd dan uitgevoerd. De overheidsinstanties worstelen met de kwijtschelding. Zo hebben de gemeenten besloten alleen kwijt te schelden wanneer aan een aantal strikte voorwaarden wordt voldaan.
Voorwaarden gemeenten
De belangrijkste reden is dat er nog steeds geen oplossing is voor de private schulden van de gedupeerden. De gemeenten vinden het dan ook belangrijk dat er eerst afspraken worden gemaakt met de private schuldeisers. Als straks alsnog de incassobureaus in de rij staan heeft de kwijtschelding van de gemeenten geen zin.
“Dit had wat ons betreft eigenlijk al geregeld moeten zijn.”, stelt Peter Heijkoop, bestuurslid bij VNG en wethouder in Dordrecht. Als er geen afspraken worden gemaakt is de kans groot dat de gedupeerden een groot deel van de 30.000 euro moeten inleveren. Dat moet worden voorkomen, schrijft NOS.
Private schuldeisers
Van Huffelen is vanwege die reden al enkele weken in gesprek met de private schuldeisers. Bijvoorbeeld energieleveranciers, zorgverzekeraars, woningcorporaties en verzekeraars. Het ministerie van Financiën heeft laten weten dat de gesprekken constructief verlopen. De staatssecretaris hoopt dan ook de komende weken afspraken te maken met de verschillende partijen.
Vanuit de Tweede Kamer kwam al de oproep om de schulden over te nemen. Een meerderheid stemde voor een motie die daartoe oproept. Daarbij is er adempauze ingesteld. Een jaar lang zullen de gedupeerden niet worden benaderd door de schuldeisers. Dat geeft het ministerie ook wat langer de tijd om afspraken te maken.
Privacywet
De gemeenten willen daarnaast gecompenseerd worden voor de schulden die zij kwijtschelden, dat zal naar schatting om miljoenen gaan. En er moet een fonds komen voor kleine private schuldeisers. Bijvoorbeeld de plaatselijk loodgieter zegt Heijkoop. “Ook zij hebben recht op hun geld.”
Daarnaast zorgt de privacywet voor allerlei problemen. De gemeenten kunnen inmiddels bij de contactgegevens van de gedupeerden maar mogen alleen vragen of de gedupeerden hulp willen. “Maar we mogen vanwege de privacywet de gegevens niet gebruiken om te controleren of ze ook schulden bij ons hebben.”, aldus Heijkoop.
470 ouders
Naast de gemeenten heeft de fiscus de gegevens van de ouders ook gedeeld het UWV, SVB en DUO. Het gaat om ongeveer 20.000 ouders. Die gebruiken deze organisaties om de lopende incasso bij deze ouders te pauzeren. Financiën heeft laten weten dat de schulden definitief worden kwijtgescholden zodra het helemaal zeker is dat iemand gedupeerd is.
Schulden die zijn ontstaan door misbruik zullen niet worden kwijtgescholden. Hetzelfde geldt voor strafrechtelijke boetes, bijvoorbeeld voor winkeldiefstal en mishandeling, laat een woordvoerder weten. Momenteel zijn 470 ouders na een lichte toets uitbetaald. Volgens het ministerie hebben deze ouders geen last van schuldenproblematiek, aldus NOS.