Premier Mark Rutte bood donderdag opnieuw zijn excuses aan voor de toeslagenaffaire. “Een verschrikkelijk ongeluk,” zei de premier tegen de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag. Minister van Financiën Wopke Hoekstra was vooral geïrriteerd over de houding van de Belastingdienst, schrijven het Financieel Dagblad en NRC.
Maatschappelijke druk voor harde aanpak
Volgens de premier was de harde aanpak mede het gevolg van andere gevallen van fraude. In 2013 was er grote opwinding over Oost-Europese bendes die onterecht toeslagen claimden. Die maatschappelijke druk is mogelijk gezien als signaal om verder te gaan dan normaal, zei Rutte. Zelf vond én vind de premier ook dat alles op alles gezet moest worden om fraude te bestrijden. “Ik vind het belangrijk dat belastingbetalers zien dat we het geld netjes uitgeven”, zei Rutte.
Op zoek naar juiste balans
Tegelijkertijd vindt hij dat de regering wel oog had voor mogelijke gevolgen van de harde fraudeaanpak en op zoek was naar de juiste balans. “Er is niemand die dacht: we gaan duizenden Nederlanders kapotmaken, maar het is wel gebeurd,” aldus de premier in NRC. Rutte was positief over het functioneren van staatssecretaris van Financiën Menno Snel, die een dag eerder verhoord werd. Snel vond dat de Belastingdienst te ‘defensief’ reageerde op kritiek van buiten.
Eerder contact met ouders
Minister van Financiën Wopke Hoekstra vond staatssecretaris Snel veel te lang meeging in de defensieve houding van de Belastingdienst. De overheid had veel eerder contact moeten zoeken met ouders. Zonder vragen van Tweede Kamerleden en de media was de omvang van de toeslagenaffaire misschien nooit aan het licht gekomen, zei hij op de laatste dag van de verhoren door de ondervragingscommissie.
Kritiek op houding fiscus
Hoekstra had veel kritiek op de houding van de Belastingdienst bij verschillende dossiers. Kort na zijn aantreden in 2017 werd de minister bijna terloops ingelicht over een tegenvaller van 400 miljoen euro bij de inning van de erf- en schenkbelasting door een systeemfout. De Belastingdienst bleek heel ontspannen hierover en verwachte dat de tegenvaller wel weer ingelopen zou worden, aldus Hoekstra in het Financieel Dagblad.
Een ander voorbeeld was het etnisch profileren door de Belastingdienst. Hoekstra werd hierover ingelicht toen hij tijdens het vragenuurtje van de Tweede Kamer inviel voor staatssecretaris Snel. Tot zijn ergernis spraken ambtenaren elkaar tegen over wat er werkelijk was gebeurd. Volgens Hoekstra ontbreekt het de Belastingdienst aan politiek-bestuurlijke sensibiliteit, schrijft het FD.
Doorlichting top Belastingdienst
Hoekstra stelde in de zomer van 2018 voor om de top van de Belastingdienst te laten doorlichten op cultuur en aanspreekbaarheid. Eerder dat jaar wilde hij het toeslagenstelsel eigenlijk weghalen bij de Belastingdienst. Uiteindelijk legde hij zich neer bij de keuze om het toeslagenstelsel bij de Belastingdienst te laten, al hield hij een persoonlijke voorkeur voor een stelsel waarin ouders niet de zwakste schakel zijn.