Experimenten met pensioenregelingen voor zzp’ers wachten al lang op wetswijzigingen. Veel pensioenfondsen willen dat er snel actie komt.
Onenigheid
Zelfstandigen zijn niet verplicht aangesloten bij een pensioenfonds en moeten zelf hun pensioen regelen. Dat kan in de toekomst voor grote problemen zorgen omdat zzp’ers daardoor te weinig pensioen opbouwen. De pensioenfondsen willen beginnen met experimenten om de zzp’er toe te laten, maar daar zijn wetswijzigingen voor nodig. Door onenigheid tussen politieke partijen, het kabinet en andere stakeholders lijken de nodige aanpassingen in de wet nog enige tijd op zich te laten wachten.
Ondernemingsvrijheid
Volgens het kabinet zou het verplichten van zzp’ers om zich bij een pensioenfonds aan te sluiten de ‘ondernemingsvrijheid’ beperken. Linkse oppositiepartijen en vakbonden zijn daarentegen juist wel vóór. Minister Koolmees van Sociale Zaken ziet zelf wel brood in experimenten met vrijwillige aansluiting van zzp’ers bij pensioenfondsen. Door een experimenteerwet zouden de wettelijke en fiscale obstakels weggenomen kunnen worden. Op basis van de resultaten kan dan vervolgens besloten worden hoe zzp’ers zich in het nieuwe pensioenstelsel, dat volgend jaar in gaat, bij een fonds kunnen aansluiten.
Experimenten
Meerdere pensioenfondsen hadden zich al een jaar geleden gemeld om deel te nemen aan deze experimenten. Maar de nodige wetgeving blijft uit, en de conceptwetsvoorstellen voor het nieuwe pensioenstelsel laten te weinig ruimte voor zzp-pensioen experimenten. Veel fondsen willen experimenteren met auto-enrollment met een opt-out voor zzp’ers. De zelfstandige bouwt dan automatisch pensioen op, behalve als hij of zij aangeeft dat niet te willen. Commerciële aanbieders van pensioenen, waar zzp’ers al vrijwillig een pensioen op kunnen bouwen, zijn geen fan van deze opstelling omdat ze bang zijn voor oneerlijke concurrentie.
Zorgvuldigheid
Om de experimenten in gang te zetten zijn er zaken zoals gegevens van de Kamer van Koophandel nodig en aanpassingen in de Pensioenwet. De suggestie om zzp’ers pensioen op te laten bouwen op basis van hun schommelende inkomen kan bijvoorbeeld niet binnen de huidige fiscale regels. Koolmees is daarnaast ook huiverig om snelle acties te ondernemen. Hij wil dat er met grote zorgvuldigheid naar de opties gekeken wordt om oneerlijke concurrentie met commerciële aanbieders te voorkomen. Tot die tijd blijft hij ‘in gesprek’.