De internationale opsteller van boekhoudregels IFRS Foundation wil behalve financiële ook groene standaarden opstellen. Daarmee moet een eind komen aan de wildgroei van initiatieven. Experts zijn positief en critici vinden het allemaal nog wat te voorzichtig. Iedereen is het in ieder geval eens: de International Accounting Standards Board (IAB) moet een groen zusje krijgen.
Groene boekhoudstandaarden
Zo moet het mogelijk worden om bedrijven langs dezelfde meetlat te leggen. Oftewel wereldwijd eenduidige regels. Een taak waar IFRS zeer geschikt voor zou zijn. Alle bedrijven wereldwijd presenteren al langs de richtlijnen van de in Londen gevestigde IASB, op de Verenigde Staten na. Dat maakt het creëren van draagvlak lastig.
Ondernemers zien de groene boekhoudstandaarden doorgaans als grote last omdat er dan nog meer regels en voorschriften bijkomen. Toch wil de IFRS Foundation zich nu stilletjes manifesteren op het groene vlak. Het gaat om sets normen voor uitstoot van schadelijke stoffen, watergebruik, biodiversiteit en mensenrechten, schrijft het FD.
Sterke roep
‘Duurzaamheid en klimaatverandering zijn mondiale thema’s en steeds meer bedrijven rapporteren hierover. De laatste jaren zijn verschillende rapportageraamwerken ontwikkeld die vrijwillig worden toegepast door bedrijven’, legt DNB-directielid Else Bos uit. Ze is tevens lid van de raad van de IFRS die het beleid bepaalt.
‘We zien echter een steeds sterkere roep vanuit investeerders en ondernemingen om meer standaardisatie om consistentie en vergelijkbaarheid van de rapportages te verbeteren en op een mondiaal niveau te adresseren. Ook vanuit DNB moedigen we dit aan.’
Een doorbraak
Accountants en beleggers zijn blij met de stap. Eumedion, de vereniging van institutionele investeerders pleitte samen met de Europese koepel van boekencontroleurs Accountancy Europe al eerder voor wereldwijd geldende standaarden vanuit Londen. Directeur Rients Abma van Eumedion is dan ook blij met de aankondiging.
Hij spreekt dan ook van een doorbraak en een revolutionaire stap. Wat precies voor de ommekeer heeft gezorgd blijft gissen maar de toenemende druk zal een rol hebben gehad, denkt Abma. Volgens Mark Vaessen, partner bij KPMG en bestuurslid van Accountancy Europe heeft de coronapandemie het laatste duwtje gegeven. ‘De covid-uitbraak zet terecht de langetermijnrisico’s voor ondernemingen in grotere belangstelling, daar horen ook de andere ESG-thema’s bij.’
Kritiek
Anderen zijn nog terughoudend en spreken van ‘een stapje in de goede richting’. Zo lijkt de ambitie vooralsnog om duurzaamheid heel smal op te vatten en primair alleen voor klimaat standaarden te gaan ontwikkelen. Vaessen erkent dit maar stelt het iets genuanceerder. ‘De Foundation zegt nu dat ze willen beginnen met klimaat omdat dat het belangrijkste issue is, maar ze sluiten de overige niet-financiële informatie voor de toekomst niet uit.’
Naast de smalle opvatting van duurzaamheid zou de IFRS ook niet te diep willen ingrijpen. In de accountantswereld spreekt men over ‘dubbele materialiteit’. Goede regels houden rekening met zowel de impact op de financiële kant van de onderneming als de invloed die een onderneming heeft op de samenleving. Aan dat laatste ontbreekt het vooralsnog.
Aanzienlijk complexer
Volgens raadslid Bos komt dat door praktische redenen. ‘Direct beginnen met een benadering met dubbele materialiteit zou de taak aanzienlijk complexer maken en het totstandkomingsproces kunnen vertragen. Verbreding van het materialiteitsbegrip naar de toekomst toe is zeker niet uitgesloten.’
Vaessen heeft daar wel begrip voor: ‘De IASB zegt terecht dat ze een mandaat hebben dat vooral gaat over de waarde van ondernemingen, de enterprise value, daar past de maatschappelijke impact van die ondernemingen minder goed bij.’
Tijd dringt
De consultatie van de IFRS Foundation loopt tot eind dit jaar. Die relatief korte tijd voor deze belangrijke toets van de plannen lijkt op urgentie te duiden. In het eerste kwartaal van 2021 zal duidelijk worden wat het orgaan gaat doen met de commentaren. Wellicht kan vanaf boekjaar 2022 gewerkt worden met eensluidende regels.
Ondertussen werkt de Europese Commissie aan een eigen route. Maar dat hoeft geen probleem te zijn. De tijd begint hoe dan te dringen. De eerste grote klimaatdoelen moeten in 2030 zijn behaald. Beleggers snakken ernaar die ontwikkeling objectief en gestandaardiseerd te kunnen volgen de komende jaren, aldus het FD.