Zzp-organisaties en praktijkexperts maken zich zorgen over de opmars van opportunistische flexbemiddelaars en contractbeheerders op de arbeidsmarkt. Zowel Multinationals als overheden hebben de regie over de inhuur van een grote groep zzp’ers uitbesteed aan zogeheten brokers die alle zaken als administratie, facturering en risico’s overnemen.
Geen maatschappelijke verantwoordelijk
Wat zorgen baart is het gevaar dat veel eindopdrachtgevers zich niet meer verantwoordelijk voelen en hun freelancers verder laten insnoeren. De belangenorganiaties wijzen naar voorbeelden zoals bij ING, waar sinds juni honderden freelancers niet uitbetaald hebben gekregen vanwege cashflowproblemen bij de broker. De bank wijst hierbij naar de partner als eindverantwoordelijke.
Daarnaast kwam het bouwbedrijf BAM recentelijk ter sprake vanwege contracten van partner Brainnet waarmee zelfstandigen zonder betaling konden worden weggestuurd. Denis Maessen van Platform Zelfstandige Ondernemers (PZO) vindt de toegevoegde waarde van deze schakel in de flexketen veelal nul. Zo voelen de partijen geen enkele maatschappelijke verantwoordelijk en de eindklant wil alleen maar de risico’s weg-contracteren.
Wachten op ongelukken
De grootste partijen in de relatief jonge tak, contractbeheer, zijn Headfirst, Brainnet, Between Staffing en TCP. Gezamelijk waren zij in 2018 goed voor een omzet van meer dan €2 mrd. De marges zijn alleen flinterdun. Vooral omdat vele honderden kleinere spelers zich met bodemtarieven proberen in te vechten, dat schrijft het FD.
Een bekend voorbeeld hiervan is de uitbesteding van het contractbeheer bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW). Waar de partij een basistarief rekende van slechts 1 eurocent per gewerkt uur. Volgens Hugo-Jan Ruts van ZiPconomy is het wachten op ongelukken: ‘Als er zo weinig wordt betaald, kun je dan ook verwachten dat er toegevoegde waarde wordt geleverd en kritisch wordt gekeken naar de risico’s? Ik denk het niet. Je koopt dus een schijnzekerheid.’
Overheid de boosdoener
Volgens Maessen van PZO is de overheid de boosdoener. Hij stelt dat deze wildgroei alleen maar heeft kunnen ontstaan omdat verschillende kabinetten niet tot duidelijke zzp-wetgeving kunnen komen. ‘En als er al één partij is die bij aanbestedingen geen kwaliteitseisen stelt en alleen maar stuurt op prijs, dan is het de Rijksoverheid wel. Ik kan me geen lelijker partner voorstellen.’
Maarten Post van Stichting ZZP Nederland is het daar mee eens. Het UWV, SVB en de Belastingdienst maken allemaal gebruik van machtige tussenpartijen bij de inhuur van duizenden flexwerkers. Terwijl zij eigenlijk het goede voorbeeld zouden moeten geven, aldus het FD.
