“Als je het niet uitgelegd krijgt aan een zesjarige, dan begrijp je de materie niet goed genoeg”, stelt staatssecretaris Menno Snel van Financiën tijdens het jaarlijkse evenement van het Register Belastingadviseurs. “Er zijn echter gevallen waarbij deze bekende uitspraak van Einstein niet opgaat. Soms is iets zo complex, dat het niet simpel uit te leggen is. Dat is bijvoorbeeld het geval bij ons eigen belastingstelsel.”
Grens aan complexiteit
“Een klein beetje complexiteit is niet slecht, maar tegelijkertijd zit daar wel een grens aan. Als de complexiteit zo hoog is dat de belastingadviseur het zelfs niet meer uitgelegd krijgt aan zijn klanten, dan hebben we echt een probleem. Maar hoe heeft het zo ver kunnen komen?”, vraagt de staatssecretaris. “Een deel van de reden is dat fiscaliteit decennia lang hoogtij heeft gevierd in Nederland. Nergens ter wereld zijn zoveel afgestudeerde, getrainde, goed opgeleide fiscalisten als in Nederland. Keerzijde is dat al die knappe koppen in staat zijn geweest om hele ingewikkelde dingen te bedenken en de knappe koppen bij de Belastingdienst wisten het zo te regelen dat het nét kon in de uitvoering.”
Woningmarktmaatregelen
Nu is het tijd voor complexiteitsreductie. “Neem bijvoorbeeld de fiscale woningmarktmaatregelen. Ik heb de Tweede Kamer onder andere op dit punt beloofd >> om in de loop van dit jaar en volgend jaar met een aantal vereenvoudigingsvoorstellen te komen. In 2019 vindt ook een evaluatie van de eigenwoningregeling plaats, waarbij onder andere de complexiteit van de regeling voor zowel burgers als de Belastingdienst aan de orde komt.”
Maatschappelijke tegenwind
Snel ziet wel beren op de weg. “Elke keer als wij plannen presenteren om het stelsel te versimpelen, steekt er binnen een mum van tijd een maatschappelijke en politieke tegenwind op. Een uniform btw-stelsel zou ons leven bijvoorbeeld massaal simpel maken, maar alleen al het hardop denken aan deze maatregel leidt tot tegenwind met de kracht van een orkaan.”
De weerstand ontstaat volgens de staatssecretaris, omdat er voor elke regeling, bepaling en uitzondering een reden is. “Mensen hebben er eerder om gevraagd. Ze dienen een wens. Soms dient de bepaling ouderen, soms ondernemers en soms zieken. Iedereen wil versimpelen, maar niemand wil zijn eigen voordelen verliezen. Dat maakt het soms wel erg lastig.”
Begrijpelijk én uitvoerbaar
De staatssecretaris geeft aan dat complexiteitsreductie een van zijn grootste prioriteiten is voor de komende jaren. Natuurlijk om het leven van de burger en belastingadviseur makkelijker te maken, maar ook voor de Belastingdienst. “De Belastingdienst zit momenteel in een kwetsbare fase en juist om die reden krijgt complexiteitsreductie een zware afweging. Uitvoeringstoetsen van de dienst, en de waarschuwingen die daaruit blijken, zijn in het verleden vaak aan de kant geschoven. Ik heb mij voorgenomen om deze uitvoeringstoetsen wel serieus te nemen. Dit zal niet altijd leiden tot de perfecte regeling die aansluit bij alle wensen, maar wel een regeling die begrijpelijk én uitvoerbaar is.”Afgelopen week bracht de Belastingdienst naar buiten dat het wetsvoorstel spoedreparatie niet uitvoerbaar is. Lees hier meer.
