Uit een op 22 juli gepubliceerd consultatiedocument flitskrediet blijkt dat minister van Financiën Wopke Hoekstra omstreden buitenlandse flitskrediet aanbieders wil aanpakken. Het gaat om kortlopende onlineleningen tegen torenhoge rente. Het kabinet wil de buitenlandse kredietverstrekkers onder Nederlandse regels laten vallen.
Conservatieve schatting
Onder vaderlandse regels mag op jaarbasis maximaal 14% rente in rekening worden gebracht. De zogenaamde flitskredieten werden in 2011 verboden in Nederland. Met als gevolg dat aanbieders verhuisden naar andere landen binnen de EU en gewoon verder konden gaan met het vragen van de hogere rentes voor consumentenkrediet, dat schrijft het FD.
Voor mensen in geldnood is een flitskrediet vaak de laatste optie. Zo kan binnen 24 uur zonder moeilijke vragen een lening van een paar honderd euro worden afgesloten. Om de hoge rente, die soms tot honderden procenten van leenbedrag oploopt, te kunnen betalen moet vaak opnieuw geld worden geleend. Zo worden consumenten alleen maar verder in de problemen gebracht.
Omdat de partijen in het buitenland opereren heeft de Autoriteit Financiële Markten (AFM) geen exacte cijfers. Volgens Jaap Koelewijn, hoogleraar corporate finance aan de Nyenrode Business Universiteit, gaat het om ongeveer vijf aanbieders met een marktaandeel van 0,5% tot 1%. Veel consumenten voelen wel aan dat er iets niet klopt. Volgens een ruwe schatting van de hoogleraar gaat het jaarlijks gaat om het 10.000 tot 15.000 klanten. De AFM noemt die schatting ‘zeer conservatief’.
Weinig steun
Andere Europese lidstaten sturen meer op eigen verantwoordelijkheid van de consument. De Europese Commissie probeert het lenen in andere EU-landen juist makkelijker te maken. Dit om concurrentie te vergroten en zo goedkopere producten te creëren. Vooralsnog krijgt Nederland dus nog maar weinig steun.
Een eventuele regeling lijkt dan ook ‘overkill’. Een Europese richtlijn schrijft voor dat een land alleen zelf maatregelen mag invoeren, indien de betreffende lidstaten ‘niet of onvoldoende’ zijn ingegaan op het verzoek dat zelf te doen. Daarnaast moeten de maatregelen ‘noodzakelijk’ zijn voor de bescherming van consumenten. Volgens Hoekstra zijn beide het geval.
Vastbesloten
Koelewijn twijfelt over de uitvoerbaarheid. Aanbieders aan tafel krijgen om een boete uitdelen is al lastig. De buitenlandse toezichthouders hebben geen belang bij het handhaven van Nederlandse regels en de leenbedrijven leveren hun overheden belastinggeld op. Volgens de AFM worden de uitgedeelde boetes aan buitenlandse partijen in veel gevallen direct betaald. En anders sturen ze er een incassobureau op af. Die incassobureaus zijn wel afhankelijk van de buitenlandse rechters, stelt Koelewijn. In landen met een goed functionerend rechtssysteem is dat geen probleem. Maar over Cyprus, Malta en de Baltische staten heeft hij zijn twijfels.
Een woordvoerder van de AFM is blij met het voorstel en denkt dat hiermee eindelijk de flitskredietpraktijk kan worden aangepakt. De AFM is dan ook vastbesloten te zorgen dat Nederlandse consumenten voortaan nog maximaal 14% rente betalen, aldus het FD.
