De linkse oppositiepartijen in de Tweede Kamer zijn kwaad over het nieuws dat er waarschijnlijk geen algemene CO2-belasting voor de vervuilende industrie komt. GroenLinks, SP en PvdA spreken van ‘kiezersbedrog’ en willen opheldering van klimaatminister Eric Wiebes. Dat schrijft het FD.
Doorrekening planbureaus
Vlak voor de verkiezingen onthulden het Centraal Planbureau (CPB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) dat er vooral bij de industrie nog veel moet gebeuren om de klimaatdoelen van 2030 te halen. Naar aanleiding van de doorrekening van de planbureaus kondigde premier Rutte de CO2-heffing voor bedrijven aan. Daarnaast zou de energierekening van huishoudens omlaag gaan.
Industrielobby
De CO2-heffing was juist door de industrielobby uit het concept-Klimaatakkoord gehouden. Een eigen nationale heffing bovenop het Europese ETS zou de concurrentiepositie van het bedrijfsleven te veel schade berokkenen, luidde de kritiek.
Speerpunt GroenLinks
Een heffing per ton uitgestoten broeikasgas is een wens van de linkse oppositie en de natuur- en milieuorganisaties. Vooral GroenLinks benoemde de CO2-taks als speerpunt van haar verkiezingscampagne voor de Provinciale Statenverkiezingen.
Variant bonus-malussysteem
Ingewijden stellen nu tegen de krant dat het kabinet werkt aan een aangescherpte variant van het fel bekritiseerde bonus-malussysteem. Hierbij is de hoogte van de heffing afhankelijk van hoe duurzaam en efficiënt een bedrijf produceert. Volgens het PBL is de bonus-malusregeling te complex en is er teveel onzekerheid over de verwachte CO2-reductie. Toch spreken ingewijden nu van een aangepaste versie van het boetesysteem. Het zou een beperkte CO2-taks zijn, in de marge van de uitstoot.
Benchmarking
De hoogte van de heffing wordt straks gebaseerd op Europese referentiekaders die nu ook worden gebruikt onder ETS. De Europese Commissie heeft voor 52 producten benchmarks vastgesteld, waarin de hoeveelheid CO2 is opgenomen die vrijkomt bij het produceren van één eenheid. Deze benchmarks zijn gebaseerd op de gemiddelde uitstoot van de 10 procent meest efficiënte installaties per bedrijfstak in de EU. Bedrijven die op of onder de benchmark zitten, presteren goed en betalen waarschijnlijk geen boete. De uitstoot boven de benchmark wordt wel belast.
‘Bureaucratisch gedrocht’
GroenLinks noemt dit idee een ‘bureaucratisch gedrocht’. Klaver is bang dat het moeilijk uit te voeren is en verwacht dat er allerlei ontsnappingsmogelijkheden zijn voor bedrijven om toch onder de benchmark te vallen. De linkse partijen wijzen het kabinet erop dat het zijn meerderheid in de Eerste Kamer kwijt is en dus afhankelijk is van de steun van de oppositie. Zij willen het CO2-voorstel dat het kabinet waarschijnlijk eind april presenteert daarom ook laten doorrekenen op kosten en effectiviteit door het PBL. Half april komt het planbureau waarschijnlijk ook met de doorrekeningen van de plannen van GroenLinks en PvdA voor een algemene CO2-heffing voor de industrie.