Minister Wopke Hoekstra heeft vergaande veranderingen bij de Belastingdienst aangekondigd. De aankondiging komt nadat al eerder zijn plan uitlekte om de fiscus op te knippen. In een brief die de minister zaterdag naar de Kamer zond legt hij uit dat hij de huidige Belastingdienst met zijn 30.000 medewerkers te groot vindt. Douane en Toeslagen zijn onderdelen van de Belastingdienst die ontvlochten gaan worden, om deze op termijn als zelfstandige onderdelen te plaatsen binnen het ministerie van Financiën.
Politieke sturing
De twee onderdelen krijgen een eigen aansturing en een eigen directeur-generaal. Daarmee maakt de huidige directeur-generaal, Jaap Uijlenbroek, plaats voor drie nieuwe directeuren-generaal voor Toeslagen, de Douane, en de Belastingdienst (incl. FIOD). Uijlenbroek wordt genoemd als belangrijke kandidaat als nieuwe gemeentesecretaris voor Den Haag.
Vandaag zal Hoekstra overleggen met premier Rutte over hoe de politieke sturing van de Belastingdienst vorm zal krijgen. Een extra staatssecretaris voor de reorganisatie en de afwikkeling van de toeslagenaffaire ‘is een optie’. De portefeuille van een staatssecretaris van Financiën is omvangrijk, schrijft Hoekstra. ‘ Zowel verantwoordelijkheid voor de fiscale wet- en regelgeving, als de verantwoordelijkheid voor de reguliere uitvoering van taken door Belastingdienst, Toeslagen, Douane en FIOD door een dienst van ruim 30.000 medewerkers’.
Fundamentele veranderingen
Bij de grote veranderopgaven zit natuurlijk ook een grote opdracht voor een fundamentele aanpassing van het huidige stelsel van toeslagen voor huur, kinderopvang en zorg. Hoekstra wijst er dan ook op dat het vertrouwen in de dienst is geschaad. Er is ook verbetering nodig van managementinformatie en ICT. Goede managementinformatie is cruciaal om de juiste besluiten te kunnen nemen, schrijft de minister.
Er is al een start gemaakt met het programma Managementinformatie en Risicomanagement en dit zal verder geïntensiveerd en versneld worden om de sturing op het juiste niveau te brengen. De ICT van de fiscus is inmiddels een remmende factor geworden door veel verouderde systemen met achterstallig onderhoud.
En dan is er nog het contact met de burger. De Belastingtelefoon is voor veel burgers het eerste middel om in contact te komen met de fiscus, maar is na het verbeteren van capaciteit nog niet goed genoeg gebleken. Hoekstra schrijft een externe partij om advies te vragen om communicatie met moderne middelen mogelijk te maken.
Strafbare feiten
Pieter Omtzigt noemt de aanpak van zijn partijgenoot verstandig. Renske Leijten van de SP is nog niet tevreden en ziet graag alsnog een strafrechtelijk onderzoek naar de verantwoordelijken in de toeslagenaffaire. Volgens Hoekstra zijn er echter geen aanwijzingen dat er strafbare feiten zijn gepleegd.
Er zullen wel vertrouwenspersonen gaan kijken naar wat er precies is gebeurd, zoals Menno Snel eerder had beloofd. De Auditdienst Rijk doet ook nog onderzoek naar wat er op ambtelijk niveau mis ging bij de dienst Toeslagen, schrijft het FD.