In een recent interview met Professor Edwin Heithuis, hoogleraar fiscale economie aan de Universiteit van Amsterdam, worden enkele pijnpunten van de huidige fiscale wetgeving blootgelegd. Heithuis, die ook werkzaam is in de adviespraktijk bij BDO belastingadviseurs en rechter-plaatsvervanger is in de rechtbank in Den Haag, gaf zijn visie op de uitdagingen en mogelijke verbeteringen binnen het fiscale systeem.
De problematiek van het Bavaria-amendement
Heithuis uit zijn verbazing over het zogenaamde Bavaria-amendement, dat volgens hem onnodig veel aandacht krijgt van de Tweede Kamer. “Met enorme verbazing heb ik staan kijken naar alles wat bekend is geworden als het Bavaria-amendement. Hoe de Kamerleden zoveel hun best doen om vooral Bavaria fiscaal te helpen en dan denk ik, hebben we niks beter te doen dan te kijken naar hele kleine belangetjes van een of andere achterneef van de oprichter van Bavaria?” Hij benadrukt dat de Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) bedoeld is voor bedrijven die echt last kunnen hebben van het betalen van erfbelasting, en niet voor kleine belangen in box 3.
Een ideale situatie: splitsing van beleid en techniek
Op de vraag hoe de Kamer idealiter zou moeten acteren, pleit Heithuis voor een splitsing tussen beleid en techniek in de wetgeving. “Wetgeving zou je eigenlijk moeten splitsen in een stuk techniek en een stuk beleid. De Kamer gaat over beleid. Maar hoe je omgaat met de bezitseis als uitbreiding van de onderneming plaatsvindt, daar gaat de fiscale adviespraktijk helemaal op los.”
Incidentgedreven wetgeving
Heithuis bekritiseert ook de manier waarop fiscale wetgeving vaak wordt ingericht op basis van incidenten. Hij geeft het voorbeeld van de Action-managers die gebruikmaken van de 30-procentsregeling in de loonbelasting, wat leidt tot belastingvrije voordelen. “In plaats van dat de staatssecretaris de Kamer tot rust maant, door te antwoorden dat dit soort situaties vanaf 1 januari 2025 voorbij zijn, want die fictieve buitenlandse belastingplicht in de IB voor 30-procenters vervalt, was hij dat blijkbaar glad vergeten.”
Amateurisme in de wetgeving
Volgens Heithuis is er sprake van amateurisme in de wetgeving, mede door de hoge omloopsnelheid van staatssecretarissen en Kamerleden. “Voordat ze ingewerkt zijn, zijn ze alweer weg. We hebben nu een staatssecretaris op fiscaliteit die nog niet eens een jaar in de Kamer zit. Zo iemand heeft toch geen parlementair geheugen?!”
Box 3: het echte hoofdpijndossier
Het grootste probleem volgens Heithuis ligt elders. “Het echte hoofdpijndossier is natuurlijk box 3. En daarop gebeurt dan weer helemaal niets! Steek daar je tijd in als Ministerie van Financiën. Het is een eindeloos verhaal, dat maar doorgaat en doorgaat.” Hij bekritiseert de manier waarop de politiek en de Hoge Raad omgaan met de problematiek rondom box 3, en pleit voor een snelle en effectieve oplossing.
Werken aan rechtszekerheid
Heithuis roept op tot meer rechtszekerheid en een duidelijke splitsing tussen beleid en techniek in de fiscale wetgeving. “Laten we alsjeblieft weer eens werken aan rechtszekerheid en niet bij elk wissewasje moord en brand schreeuwen en de wet aanpassen.”
Dit interview verscheen eerder in Fiscaal Advies #1, 2025. Het volledige interview kun je in Nextens Naslag teruglezen.
Nextens Naslag
Met Nextens Naslag ben je altijd op de hoogte van de laatste fiscale ontwikkelingen!
