Het aantal faillissementen is in maart met 25% gedaald ten opzichte van de maand ervoor. Echter, met de grote verstoringen op de wereldmarkt is de onzekerheid er zeker niet minder op geworden. Met een eventuele recessie in het verschiet moeten we dan ook rekening houden met meer ondernemers die in de financiële problemen zullen raken. Mocht je als ondernemer of particulier echt knel komen te zitten dan heeft de Nederlandse wetgeving diverse mogelijkheden om belastingplichtigen te ondersteunen. Bij het verminderen of zelfs bij kwijtschelding van belastingschulden.
Onevenredigheid
De Algemene wet bestuursrecht (Awb) bevat een algemene bepaling voor kwijtschelding van bestuursrechtelijke geldschulden. Artikel 4:94a Awb stelt dat een bestuursorgaan een geldschuld geheel of gedeeltelijk kan kwijtschelden indien de nadelige gevolgen van de invordering onevenredig zijn in verhouding tot de doelen van de invordering.
Voor belastingschulden is er een specifieke regeling in artikel 26, lid 1, van de Invorderingswet 1990 (IW 1990), die de Minister van Financiën de bevoegdheid geeft nadere regels te stellen voor kwijtschelding.
Kwijtschelding voor particulieren
Voor particulieren zijn de voorschriften voor kwijtschelding opgenomen in de artikelen 10-19a van de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 (Uitv.reg. IW 1990). Kwijtschelding wordt verleend aan natuurlijke personen die geen bedrijf of zelfstandig beroep uitoefenen, en kan betrekking hebben op inkomstenbelasting, loonbelasting, erfbelasting, schenkbelasting en andere belastingen.
Vermogen en betalingscapaciteit
Bij de beoordeling van een verzoek om kwijtschelding wordt gekeken naar het vermogen en de betalingscapaciteit van de belastingschuldige. Vermogen omvat de waarde van bezittingen minus schulden die hoger bevoorrecht zijn dan de rijksbelastingen. Bepaalde vermogensbestanddelen, zoals een niet-bovenmatige oudedagsvoorziening, worden buiten beschouwing gelaten.
Betalingscapaciteit is het positieve verschil tussen het netto besteedbare inkomen en de kosten van bestaan gedurende twaalf maanden. Het netto besteedbare inkomen omvat loon, pensioen, sociale uitkeringen, enzovoort. De Ontvanger (de Minister van Financiën heeft de bevoegdheid tot kwijtschelding gedelegeerd aan “De Ontvanger”) eist 80% van deze betalingscapaciteit op, terwijl de resterende 20% beschikbaar blijft voor onvoorziene uitgaven.
Geen kwijtschelding bij toekomstverwachtingen
Kwijtschelding wordt niet verleend als aannemelijk is dat de financiële positie van de belastingschuldige binnen een bepaalde periode zal verbeteren, bijvoorbeeld door een hoger inkomen of een belastingteruggaaf.
Kwijtschelding voor ondernemers
Voor ondernemers zijn de regels voor kwijtschelding vastgelegd in de artikelen 20-22a van de Uitv.reg. IW 1990. Het betreft belastingschulden in de zakelijke sfeer, zoals inkomstenbelasting voor ondernemers, vennootschapsbelasting, loonbelasting, omzetbelasting en andere zakelijke belastingen.
Kwijtschelding voor ondernemers wordt slechts in zeer bijzondere omstandigheden verleend, meestal in het kader van een akkoord met alle schuldeisers. Hierbij moeten alle schuldeisers meedoen en mag er geen redelijke mogelijkheid zijn om een derde aansprakelijk te stellen, zoals een directeur-grootaandeelhouder (dga) op basis van bestuurdersaansprakelijkheid.
De Ontvanger zal alleen meedoen aan een akkoord als het te ontvangen deel van de belastingschuld ten minste het dubbele percentage bedraagt van hetgeen aan concurrente schuldeisers wordt uitgekeerd, en als de fiscale verplichtingen volledig worden nagekomen.
De Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA)
De Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA) biedt een kader voor het sluiten van akkoorden met schuldeisers. De Ontvanger kan instemmen met een WHOA-akkoord als de fiscale preferentie tot uitdrukking komt en het akkoord aannemelijk door de rechtbank zal worden goedgekeurd.
Administratief beroepsprocedure wordt vervangen
Tegen een beslissing op een verzoek om kwijtschelding biedt de wet beperkte rechtsmiddelen. Wel is administratief beroep mogelijk via tussenkomst van de Ontvanger. Vanaf 2027 wordt de administratief beroepsprocedure vervangen door een bezwaarprocedure. Hierdoor wordt een afwijzende beschikking vatbaar voor bezwaar en beroep bij de fiscale rechter. Ben jij van mening dat de Belastingdienst ten onrechte weigert een verzoek om kwijtschelding te honoreren, dan kun je een beroepschrift indienen.
Een aantal praktische tips
- Schriftelijk aanvragen
Dien een schriftelijk verzoek in voor kwijtschelding, bij voorkeur met behulp van het kwijtscheldingsformulier. - Opschorting van invordering
Hangende het verzoek wordt de invordering van de belastingschuld opgeschort en worden geen conservatoire maatregelen genomen. - Vermogen en betalingscapaciteit
Zorg ervoor dat je een duidelijk overzicht hebt van je vermogen en betalingscapaciteit. Hou ook rekening met relevante inkomsten en uitgaven. - Toekomstverwachtingen
Wees voorbereid om aan te tonen dat er geen significante verbetering in je financiële situatie te verwachten is binnen de gestelde termijnen. - Akkoord met schuldeisers
Voor ondernemers is het belangrijk om een akkoord met alle schuldeisers te bereiken. Zorg er vervolgens voor dat de Ontvanger hierin kan meedoen.
Met deze tips vergroot je de kans op kwijtschelding van belastingschulden en financiële verlichtingen in moeilijke tijden. Wil je meer van dit soort artikelen lezen? Of dieper ingaan op deze materie? Kijk dan eens naar Nextens Naslag. Hierin vind je niet alleen honderden praktische artikelen, maar ook rekentools, checklists en handige templates.
Nextens Naslag
Met Nextens Naslag ben je altijd op de hoogte van de laatste fiscale ontwikkelingen!
