De wereld van fiscaliteit staat geen moment stil. Nieuwe technologieën veranderen de manier waarop we belasting heffen, innen en betalen. In een serie korte blogposts kijken we daarom naar een aantal ontwikkelingen. In deze eerste post beginnen we met blockchain. Terwijl kunstmatige intelligentie (AI) enorm veel aandacht krijgt, blijft blockchain juist onderbelicht. Onterecht vinden wij. Blockchain als technologie, met name bekend vanwege Bitcoin en andere cryptocurrencies, heeft immers het potentieel om de manier waarop belasting wordt geheven, betaald en beheerd, fundamenteel te veranderen.
Wat is blockchain?
Voordat we dieper ingaan op de mogelijke impact van blockchain op de belastingwereld, is het belangrijk om een goed begrip te hebben van wat blockchain eigenlijk is. Blockchain kan worden omschreven als een gedecentraliseerd, digitaal grootboek waarin transacties permanent en veilig worden vastgelegd. Elke transactie wordt versleuteld en toegevoegd aan een keten van eerdere transacties, die samen een “blok” vormen. Deze blokken worden verspreid over een netwerk van computers, waardoor manipulatie vrijwel onmogelijk is.
Bekijk ook eens het volgende filmpje. Daarin wordt heel simpel uitgelegd wat blockchain is en hoe het werkt.
Blockchain: de mogelijkheden voor belastingheffing
Blockchain biedt aanzienlijke voordelen op het gebied van efficiëntie, transparantie en data-integriteit. Daarmee kan blockchain de belastingheffing op verschillende manieren verbeteren. Een van de meest veelbelovende toepassingen is de mogelijkheid om belastingaangiften en -betalingen in real-time te verwerken. In plaats van het traditionele jaarlijkse proces, zouden belastingen automatisch en direct kunnen worden berekend en geïnd zodra een transactie plaatsvindt. Dit verhoogt niet alleen de efficiëntie, maar zorgt ook voor een grotere mate van transparantie. Bovendien kan de kans op fouten en fraude aanzienlijk worden verminderd.
Smart contracts
Daarnaast kunnen smart contracts, een andere blockchaintoepassing, een grote impact hebben op de manier waarop we bijvoorbeeld btw, loonbelasting of andere heffingen betalen en innen. Smart contracts zijn geautomatiseerde overeenkomsten die zichzelf uitvoeren wanneer aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Dus als A, dan B. Een voorbeeld is dat het huis van Josefien automatisch wordt overgeschreven naar Daan, wanneer Daan het afgesproken bedrag overmaakt aan Josefien. In de wereld zonder smart contracts is een autoriteit betrokken die het eigenaarschap van woningen bijhoudt. In de wereld van smart contracts is deze tussenpartij (‘middle man’) overbodig. Smart contracts kunnen dus de rol van bedrijven als tussenpersoon voor de overheid overbodig maken, wat de nalevingskosten voor zowel bedrijven als overheden aanzienlijk verlaagt.
Wil je meer weten over smart contracts? Bekijk dan onderstaand filmpje:
Praktische toepassingen
Nu je een globaal beeld hebt van wat blockchain is en op welke manier het de fiscale wereld kan helpen verbeteren, kijken we in een volgende blogpost naar een aantal specifieke toepassingen. Verschillende landen zoals Finland en China zetten blockchain namelijk al actief in om hun belastingprocessen te verbeteren. Volg ons daarom op LinkedIn en je bent er zeker van dat je het volgende artikel niet mist!
Een Blik op Fiscaliteit
Hét fiscale magazine van Nederland. Met interviews, trends en praktische artikelen.