Beleggers zijn blij met de nieuwe prominente rol van de accountant. Tijdens de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering (ava) krijgt de accountant voortaan meer spreektijd om inzichten te delen. Dit is het gevolg van een herziening van de zogenaamde Handreiking 1118, over het optreden van de externe accountant in de ava. Het bedrijfsleven is niet te spreken over de wijziging en zou liever zien dat de accountant zich beperkt tot de jaarrekening.
Stap voorwaarts
De Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) publiceerde deze week aangepaste handreiking. De richtlijn heeft een forse make over gekregen. Accountants worden aangemoedigd om zich ook uit te spreken over zaken als de bedrijfscultuur, de tone at the top, cyberbeveiliging en frauderisico’s. De NBA schrijft overigens niet voor dat accountants daar ook onderzoek naar dienen te doen.
Achter de schermen heeft een flinke strijd gewoed rondom de wijziging, zegt Rients Abma, directeur van beleggersorganisatie Eumedion. Eumedion behartigt de belangen van institutionele beleggers op het gebied van goed bestuur en duurzaamheid. Abma is tevreden en noemt de huidige wijzigingen een grote stap voorwaarts, dat schrijft het FD.
Oren en ogen
‘We horen straks niet alleen wat voor werkzaamheden de accountant heeft gedaan, maar ook wat hij binnen de onderneming heeft gezien. De bevindingen en observaties van een deskundige, professionele en onafhankelijke partij over zaken als de cultuur en de kwaliteit van de interne beheersing zijn zeer relevant voor een belegger bij het nemen van zijn beleggings- en stembeslissingen.’, aldus Abma.
David Tomic van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) is het met hem eens. ‘Accountants zijn de oren en ogen van de beleggers. Aandeelhouders benoemen accountants ook tijdens de ava. Ze verwachten een gedegen toelichting, maar krijgen nu nog te vaak een gescript verhaal, met beperkte diepgang, dat is afgestemd met het bestuur en commissarissen.’
Duidelijke afbakening ontbreekt
Aan de andere kant spreken werkgeversorganisatie VNO-NCW en de Vereniging van Effecten Uitgevende Ondernemingen (VEUO) zich zeer kritisch uit over de nieuwe richtlijn. Het is niet alleen onwenselijk maar soms gewoonweg niet te doen, stelt VEUO. De rol van de accountant ligt al langere tijd onder vergrootglas na een reeks van schandalen.
Jack de Kreij, oud-cfo van Vopak en nu voorzitter van de VEUO, vreest dat ‘een duidelijke afbakening van taken en verantwoordelijkheden’ straks ontbreekt. Volgens de voorzitter zijn de wet en de corporate governance code duidelijk over de rol van de accountant en dat deze het woord mag voeren tijdens de ava ‘over zijn wettelijke taak’. De Kreij: ‘Dat wil zeggen over zijn controlewerkzaamheden en zijn accountantsverklaring’.
Rolvervaging vermijden
De voorzitter is dan ook totaal niet te spreken over de uitbreiding die de NBA voorstelt. Het terrein van de bredere informatievoorziening op de ava is wat VEUO betreft een primaire taak en verantwoordelijkheid van het bestuur en commissarissen. Rolvervaging moet wat De Kreij betreft dan ook worden vermeden.
VNO-NCW sluit zich daarbij aan. De nieuwe accountantsrol ‘vertroebelt de informatiedeling en ondermijnt mogelijk de rol- en taakverdeling tussen bestuur, rvc en accountant.’
Niet comfortabel
De Big Four kantoren zijn positief. De communicatie rondom de jaarrekening kan en moet completer en transparanter, zegt managing partner van Deloitte Accountants, Rob Bergmans. Wytse van der Molen van PwC beaamt dit: ‘Wij zijn er voor het maatschappelijk verkeer en willen dus graag een toelichting geven.’ Wat hen betreft is de aandeelhoudersvergadering daar ideaal voor.
De Kreij, die zelf als accountant opgeleid is, zegt dat hij zich kan voorstellen dat individuele accountants er wellicht niet comfortabel mee zullen zijn. Hun werkzaamheden zijn immers primair gericht op controle van de jaarrekening. Het ava-seizoen begint op 22 maart met de aandeelhoudersvergadering van Sligro, aldus het FD.
