Politici die aan het onderhandelen zijn voor een nieuwe regering hebben sinds maandag een lang rapport en veel bijlagen over hoe ze het belastingstelsel kunnen verbeteren. Ambtenaren zeggen dat politici snel moeten kiezen en niet moeten treuzelen.
Juridische problemen
Het is al vaker gezegd: het Nederlandse belastingstelsel zit vast. Een duidelijk voorbeeld is de belasting op sparen en beleggen in box 3, die in 2021 door de Hoge Raad werd afgeschoten. Sindsdien gebruikt de Belastingdienst een tijdelijke heffing. Er wordt gewerkt aan een nieuwe belasting die wél juridisch klopt.
Er zijn ook juridische problemen elders. Het rapport van maandag waarschuwt dat de arbeidskorting, die flink is gestegen, juridisch onder druk staat, dat schrijft het FD.
Ongelijke behandeling
Zo lopen er bijvoorbeeld rechtszaken over wanneer de korting van maximaal €5532 op de inkomstenbelasting mag worden toegepast. Dit zorgt voor ongelijke behandeling. Als de staat deze zaken verliest, kan dat maximaal €1,6 miljard kosten. Dit komt omdat sommige mensen de korting kunnen krijgen, terwijl anderen dat niet kunnen, afhankelijk van hun situatie.
Ook bij de hypotheekrenteaftrek is er een probleem. De termijn van 30 jaar voor leningen van vóór 2001 loopt af in 2031. Dan mag er geen rente meer van de belasting worden afgetrokken. Maar het is moeilijk te controleren wie hier recht op heeft.
Maatschappelijke problemen
Het rapport biedt drie opties voor de fiscale behandeling van de eigen woning. Bij twee van de drie opties wordt de onhoudbare 30-jaarstermijn afgeschaft. Alle drie opties moeten helpen om de huizenmarkt beter te laten werken.
Het rapport bekijkt hoe belastingen kunnen helpen bij maatschappelijke problemen. Maar het benadrukt dat belastingen geen wondermiddel zijn. Een belangrijke boodschap is dat mensen die het financieel moeilijk hebben meestal geen inkomstenbelasting betalen. Het verlagen van de btw is duur en vooral voordelig voor mensen met hogere inkomens.
Arbeid, vermogen en schenkingen
Het rapport zegt dat belastingen op arbeid omlaag moeten. Dit kan onder andere door bepaalde belastingvoordelen af te schaffen of aan te passen, en door vermogens en vermogensoverdrachten eerlijker te belasten. Het rapport suggereert ook een hogere belasting op erfenissen en schenkingen. De belastingvrijstelling bij de overdracht van een bedrijf kan volgens het rapport ook omlaag.
Het rapport is geen plan voor een nieuw belastingstelsel, maar een lijst met 81 suggesties binnen het huidige stelsel. Kleine aanpassingen kunnen snel worden gedaan, maar grote veranderingen moeten wachten tot de IT-systemen zijn bijgewerkt. Politici mogen hier geen excuses zoeken om niets te doen, want veranderingen kosten tijd, aldus het FD over het rapport.
