Het kabinet heeft plannen om de overdrachtsbelasting af te schaffen voor starters. Maar of dit een positieve uitwerking heeft voor de nieuwkomers op de woningmarkt is nog maar de vraag. Vooral in grote steden kan de extra bestedingsruimte die de maatregel veroorzaakt leiden tot stijgende huizenprijzen en hogere huren. Daar schieten starters weinig mee op.
Tweede huis of bedrijfspand duurder
Dit zeggen experts naar aanleiding van het uitgelekte kabinetsplan om de overdrachtsbelasting voor starters op nul te zetten. Het zou jongeren tussen de 18 en 35 moeten helpen bij het kopen van een eerste huis. Die groep komt er momenteel moeilijk tussen op de koopwoningmarkt. Vanaf 1 januari zal de huidige 2% overdrachtsbelasting worden geschrapt.
Om de misgelopen inkomsten te dekken gaat de overdrachtsbelasting vanaf de aankoop van een tweede huis omhoog van 2% naar 8%. Vervelend voor particuliere beleggers en ouders die een huis voor hun kinderen kopen. Ook de aankoopbelasting voor bedrijfspanden gaat naar 8% vanaf de huidige 6%, schrijft het FD.
Hogere huizenprijs
Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarkt aan de TU Delft, denkt dat de maatregel alleen in begin de starters zal helpen. ‘Maar het kan al snel tot prijsstijgingen leiden. Er is een enorm woningtekort. Als je dan meer vraag creëert terwijl het aanbod gelijk blijft, drijf je de prijzen op.’ Meer starterswoningen bouwen zou een beter effect hebben volgens de hoogleraar.
De Vereniging Eigen Huis (VEH) sluit zich daarbij aan en vreest dan ook dat de maatregel zeker in de grote steden niet erg effectief zal zijn. De starters zullen het voordeel snel kwijt zijn aan een hogere huizenprijs.
Commerciële partijen en de Belastingdienst
Daarnaast waarschuwt belastingadviseur Remco van der Zwan van EY dat het belastingvoordeel ook wel eens in de zakken van commerciële partijen kan verdwijnen. Bijvoorbeeld wanneer ze kantoren en ander vastgoed verbouwen tot starterswoning en deze tegen een vaste prijs en vrij op naam aanbieden. Het voordeel komt dan niet bij de starter maar de verkoper terecht, stelt hij.
Ook voorspelt de fiscalist dat de Belastingdienst niet blij zal zijn met de maatregel. Er zijn nu al vaal discussies over welk van de twee belastingtarieven van toepassing is bij de verkoop van vastgoed. Het nieuwe nultarief en 8% tarief maken het niet bepaald gemakkelijker. Bovendien kunnen huurders er ook last van krijgen wanneer beleggers de extra belasting doorberekenen.
Centraal Planbureau
Volgens Laurens van de Noort van Vastgoed Belang, de vereniging van particuliere beleggers, zal de verviervoudiging van de belasting voor beleggers zeker consequenties hebben. Er blijft minder geld over voor verduurzaming en renovatie en de huur kan wel eens omhoog gaan. Van de Noort noemt de aanpassing dan ook ‘onbegrijpelijk’.
De maatregel gaan dan ook tegen de adviezen in. Het Centraal Planbureau (CPB) verwacht dat het de de betaalbaarheid en toegankelijkheid van de woningmarkt voor starters nauwelijks verbetert. Daarbij zullen de huizenprijzen voor starters met iets meer dan 2% stijgen. Ook zou het een verschuiving van huur- naar koopwoningen kunnen betekenen. Volgens het CPB een ongewenst effect omdat er juist behoefte is aan meer betaalbare huurwoningen, aldus het FD.