De onafhankelijke Monitoring Commissie Accountants (MCA) heeft een zeer kritisch rapport met dertig maatregelen gepubliceerd. Vijf jaar lang deed de commissie onderzoek naar de sector. Voorzitter Ada van der Veer zegt zelf niet somber of negatief te zijn. Wel concludeert het rapport dat het de accountants niet is gelukt om tot een kwaliteitsverbetering te komen.
Politiek moet ingrijpen
Het vertrouwen dat de sector het op eigen kracht kan oplossen is er dus niet, de politiek moet ingrijpen. De instelling van de MCA was in 2014 een verbetermaatregel van de sector zelf. Nu komt de commissie tot de conclusie dat accountants niet in staat zijn het zelf op orde te krijgen. Meer dan de helft van de dertig aanbevelingen in het rapport vraagt op wetswijzigingen.
PvdA-Kamerlid Henk Nijboer was destijds in 2014 de man achter de motie om accountants een laatste kans te geven zelf orde op zaken te stellen. Maar is nu toch echt van mening dat die kans is verkeken. Naar zijn verwachting is het de komende periode niet de vraag of er wettelijke ingrepen nodig zijn, maar welke, aldus het NRC.
Hervorming NBA
Een belangrijke punt in het rapport is de hervorming van de NBA. De invloed van de vier grootste kantoren is te groot op de beroepsorganisatie en dat moet veranderen. Zo komt de NBA-voorzitter ook altijd uit een van de Big Four-organisaties. De MCA stelt daarom voor dat er een onafhankelijke voltijdvoorzitter komt die wordt benoemd door de minister van Financiën. In de NBA-commissies moeten buitenstaanders ook een positie krijgen, vooral in de commissie die beroepsregels opstelt om het publiek belang beter te dienen, stelt van der Veer in het FD.
Vorig jaar stelde de NBA voor dat de MCA de grootste negen kantoren buiten beschouwing kon laten. Dit omdat de Commissie Toekomst Accountancy (CTA) al naar de grotere kantoren keek. Dat zag de MCA echt anders. ‘Dat verzoek rechtvaardigt ook bepaalde maatregelen die we nu voorstellen’, stelt Ada van der Veer. Opvallend is dat de NBA zelf de opdrachtgever is van de commissie.
Intensiever toezicht
Ondanks de kritiek op de Autoriteit Financiële Markten (AFM) vanuit de sector stelt de commissie juist intensiever toezicht voor. De commissie is van mening dat de AFM goed werk heeft geleverd. Door de constatering dat er kwaliteitsgebreken zijn is het veranderproces op gang gekomen stelt de voorzitter.
In de negen grote onderzoeken die de toezichthouder sinds de kredietcrisis uitvoerde, scoorde steeds dat het controlewerk een onvoldoende. Volgens van der Veer werden de rapporten in het begin afgedaan als een compliance-probleem. Het zou slechts aan gebrekkige documentatie in een dossier liggen.
Het tussentijdse rapport van de CTA werd door velen als te mild bestempeld, maar zegt vrijwel hetzelfde als het rapport de MCA, aldus van der Veer. De door minister Wopke Hoekstra aangestelde commissie komt eind van de maand met zijn definitieve conclusies, dan zal de discussie ook weer losbarsten.
