Gevels worden veel duurzamer gebruikt als bouwbedrijven die gevels niet verkopen, maar als dienst aanbieden. Tot die conclusie komt de Coalitie Circulaire Accounting (CCA), een samenwerkingsverband van accountants, juristen en bankiers. De CCA begint met een pilot-project als deel van een studie naar bedrijfsmodellen in een circulaire economie.
Vergoeding voor gebruik of prestaties
De circulaire economie heeft als belangrijk uitgangspunt dat producten minder vaak verkocht worden. In plaats daarvan betalen klanten een vergoeding voor het gebruik of de prestaties van een product, de zogeheten Products-as-a-Service (PaaS). “Om de waarde te behouden, verschuift de bedrijfsfocus van take-make-waste naar het ontwerpen van producten en processen voor een continue cyclus van gebruik, hergebruik, renovatie en recycling,” aldus de CCA in een toelichting.
Gevels als losse panelen
Het project Gevels-as-a-Service (GaaS) sluit daar op aan. Hierin zijn gevels geen vast onderdeel van een gebouw, maar bestaan ze uit losse panelen die bevestigd en losgehaald kunnen worden. Als dienst bieden de gevels bescherming tegen wind en regen, ze zorgen voor ventilatie, ze reguleren zonlicht en ze zorgen voor energieopwekking.
“GaaS kan de juiste prikkels geven aan alle betrokken partijen om duurzaam met de gevel om te gaan,” aldus CCA. Naast de stimulans om duurzaam te bouwen is het voordelig om in het ontwerp rekening te houden met technologische vernieuwingen en eventueel hergebruik van de gevel bij een gebouw met een andere functie. Er zijn prikkels om de gevel goed te onderhouden en het belangrijk dat de gebruikte materialen zoveel mogelijk gerecycled kunnen worden.
Gevelbouwers en woontoren
Belangrijke deelnemers aan het pilot-project zijn de eigenaren van een woontoren met koopappartementen in het Bajes Kwartier in Amsterdam en een drietal gevelbouwers. De drie bedrijven hebben speciaal voor dit project de joint venture Façade Service Company opgericht. De joint venture is eigenaar, producent en aanbieder van de gevels. De woontoren is klant en gebruiker.
Wennen aan gebouw zonder gevel
CCA onderzoekt nog in hoeverre andere partijen open staan voor gevels als dienst en hoeveel ze daarvoor willen betalen. De eigenaars van appartementen zullen bijvoorbeeld moeten wennen aan het kopen van een gebouw zonder gevel. “Zien ze vooral de voordelen van ontzorging en de kansen voor technische updates of vinden ze het een lastig idee dat de gevel – juridisch gezien – geen onderdeel uitmaakt van hun appartement,” aldus de CCA.
Risico’s nog moeilijk in te schatten
De organisatie meldt tot slot dat financiers nog terughoudend zijn bij circulaire projecten als GaaS. Het gaat om een betrekkelijk nieuwe bedrijfsvorm waarvan de risico’s nog moeilijk zijn in te schatten. “Op dit moment is er nog geen beleidskader waaraan dit soort aanvragen kan worden getoetst,” schrijven ze.
Het is volgens de CCA daarom belangrijk dat er zoveel mogelijk verbindingen worden gelegd tussen alle betrokkenen en expertises binnen de CCA, maar ook tussen afdelingen bij banken, bedrijven en organisaties. “Door samen ervaring op te doen, kunnen we het Product-as-a-Service-model verder verbeteren tot een aantrekkelijk alternatief voor alle partijen,” is de conclusie.