Voor het tweede jaar op rij zijn belastingwetten aangenomen die nog voor hun inwerkingtreding kunnen worden teruggedraaid. Deze praktijk zorgt voor groeiende zorgen over de voorspelbaarheid van het Nederlandse belastingbeleid en schaadt het internationale vertrouwen in Nederland als investeringsland.
Onzekerheid over btw-verhoging
In november 2024 werd besloten de geplande btw-verhoging voor cultuur, media en sport, die vanaf 2026 €1,3 miljard moest opleveren, opnieuw te evalueren. Het kabinet heeft toegezegd een alternatieve dekking te zoeken binnen de btw-wetgeving. Dit volgt op eerdere gevallen, zoals het schrappen van de versobering van de belastingkorting voor buitenlandse kenniswerkers en de afschaffing van de vrijstelling van dividendbelasting bij aandeleninkoop.
Beide maatregelen werden in 2023 aangenomen maar niet uitgevoerd, dankzij een akkoord tussen de Eerste Kamer en de toenmalige staatssecretaris van Fiscaliteit, Marnix van Rij.
Reputatieschade en investeringen
Het gesteggel over belastingwetten heeft de internationale reputatie van Nederland als betrouwbaar investeringsland aangetast. Dit blijkt onder meer uit de World Competitiveness Ranking, waarin Nederland op fiscaal gebied 63e van 67 landen eindigde.
Om schade te beperken, bood de regering een zoenoffer van €2,5 miljard aan in de vorm van Project Beethoven, waarmee chipmachinefabrikant ASML werd overgehaald om grootschalige investeringen in Nederland te houden. Toch blijft het vertrouwen van buitenlandse bedrijven laag, stelt Marc ter Haar, directeur van de American Chamber of Commerce. Hij wijst op eerdere teleurstellingen, zoals het niet doorgaan van een beloofde verlaging van de vennootschapsbelasting en verhogingen van innovatiegerelateerde belastingtarieven.
Onvoorspelbaarheid voor bedrijven
Hoogleraar Henk Volberda noemt het belastingbeleid van Nederland “onvoorspelbaar” en stelt dat het land daardoor terrein heeft verloren. Dit geldt ook voor familiebedrijven, waar onzekerheid blijft over de toekomst van bedrijfsopvolgingsregelingen. De wet die de fiscale regelingen aanpast is aangenomen, maar of sterk verwaterde belangen in familiebedrijven hiervan gebruik kunnen maken, hangt af van de Europese Commissie.
De waarschuwing van het vorige en huidige kabinet dat dit op juridische bezwaren kan stuiten, vond geen gehoor in de Tweede Kamer.
Politieke druk en de toekomst
De gewijzigde politieke krachtsverhoudingen na de verkiezingen van november 2023 dwingen de coalitie tot pragmatische compromissen. Toch blijft de fiscale onzekerheid een struikelblok voor het realiseren van de kabinetsdoelstelling om Nederland weer in de top 5 van meest aantrekkelijke investeringslanden te krijgen.
Als Nederland zijn fiscale beleid niet stabiliseert, dreigt het verdere schade aan te richten aan zijn vestigingsklimaat en economische reputatie. De komende maanden worden cruciaal om open eindjes in de belastingwetgeving te sluiten en het vertrouwen van bedrijven te herstellen, aldus het FD.
De Fiscale Wijzigingen 2025
Alle wijzigingen van 2025 in een handig overzicht.
