Sinds 1 januari 2018 is het huwelijksvermogensrecht gewijzigd. Voor echtgenoten die vanaf 2018 in het huwelijk treden en geen huwelijkse voorwaarden maken, geldt het nieuwe wettelijke stelsel. Anders dan voorheen gaan niet alle goederen en schulden van de echtgenoten tot de gemeenschap behoren.
Beperkte gemeenschap van goederen
“Met het nieuw stelsel ontstaat er een beperkte gemeenschap van goederen. Alles wat je voor het huwelijk had, blijft van jezelf. Dat geldt ook voor schulden. Alles wat je tijdens het huwelijk samen opbouwt, wordt gemeenschappelijk”, vertelt Paul Schut, mede-eigenaar van Schut & Bruggink Estate Planners.
Schenkingen, erfenis en studieschuld niet meer gedeeld
De aanleiding voor het nieuwe huwelijksvermogensrecht is volgens Schut, dat er veel schenkingen en testamenten werden aangevuld met een uitsluitingsclausule. Vaak kwam het voor dat mensen alleen voor toevoeging van die clausule een testament op lieten stellen. “Het idee is nu dat minder mensen een testament hoeven op te stellen. Want in het nieuwe stelsel is het zo dat als je een schenking of erfenis krijgt, dat dit automatisch buiten de gemeenschap valt. Bovendien kwam het voor dat partners een studieschuld hadden. Door voor 2018 te trouwen en niets te regelen, was de helft van die schuld ineens van de ander. Nu is dit niet meer het geval.”
Drie vermogens
Door het nieuwe stelsel ontstaan er drie vermogens. “Als beide partijen al een spaarrekening hadden en je gaat daarna samen aan de slag, dan heb je al snel drie vermogens. Dat betekent een administratieplicht. Je moet namelijk wel bijhouden welk vermogen van wie is en welke opbrengsten uit dat vermogen gebruikt zijn. Als je dit niet bijhoudt, dan wordt het een rommeltje. Echtgenoten hebben niet de neiging om tussen kerst en oud en nieuw de boekhouding bij te werken. Maar als je bij een eventuele scheiding niet kunt bewijzen welk deel van jou is, dan valt het in principe in de huwelijksgemeenschap en wordt het 50/50 verdeeld.”
Administratieplicht
“De administratieplicht is vooral bij grote of scheve vermogens erg belangrijk”, vindt Schut. “In deze gevallen is het ook verstandig om huwelijkse voorwaarden op te stellen. Daarbij denk ik ook aan afspraken over de gevolgen van de scheve vermogens bij overlijden. Bijvoorbeeld een finaal verrekenbeding, waarbij je bij het einde van een huwelijk door overlijden doet alsof er een algehele gemeenschap van goederen is.”
Eigen woning
Paul Schut zal op 11 april in een live webinar van Nextens toelichten wat het huwelijksvermogensrecht betekent in combinatie met de eigen woning. “Waar ik het in het webinar onder andere over zal hebben, is: wat als je maar wat doet? Stellen leven hun leven en zijn gelukkig niet altijd bezig met een eventuele toekomstige scheiding. Maar er ontstaan wel problemen als je het geld van de een gebruikt voor het goed van een ander en dit niet vastlegt. Stel ik koop een huis op mijn naam en ik mag 50.000 euro van jou gebruiken. We leggen niet vast dat dit een lening is. Na 20 jaar gaan we scheiden en jij denkt: ik had toch 50.000 euro? Waar is dat gebleven? Na 20 jaar is dit moeilijk boven water te halen.”
Schenk- en erfbelasting
“Wat eveneens in het webinar aan de orde zal komen is het besluit van het kabinet van 29 maart 2018 over de gevolgen van het huwelijk voor de schenk- en erfbelasting. Hierin heeft de staatssecretaris van Financiën gesteld dat voor sommige situaties het aangaan van een huwelijk of het wijzigen van huwelijkse voorwaarden niet leidt tot heffing van schenkbelasting. Wat betekent dit voor stellen met een eigen woning? Waar moet je nu op letten?”