Kleine mkb-bedrijven kunnen steeds minder investeren door achterblijvende winst. Veel kleine bedrijven zagen hun winst in het afgelopen jaar sterk dalen. Dit vermindert de innovatiekracht van de Nederlandse economie.
Onderzoek van SRA
Meer dan de helft van de kleine mkb-bedrijven (met 2 tot 10 werknemers en een jaaromzet tot €1 miljoen) boekte voor het derde jaar op rij minder winst, blijkt uit onderzoek van SRA. De organisatie onderzocht de jaarrekeningen van ruim 9000 mkb-bedrijven met een gezamenlijke omzet van €19 miljard.
Bijna 40% van de kleine bedrijven zag de winst vorig jaar met de helft of meer dalen. Een belangrijke oorzaak is de sterke stijging van loonkosten die niet volledig aan klanten kon worden doorberekend.
Minder innovatie
‘Dit is een zorgwekkende trend’, zegt SRA. ‘Microbedrijven, goed voor 83% van alle bedrijven met personeel in Nederland, zijn vaak innovatief door hun wendbaarheid. Als deze bedrijven stagneren, heeft dat consequenties voor de Nederlandse economie.’
SRA-bestuurder Pieter van der Kwaak vreest dat de inkomsten van kleine ondernemers zo onzeker zijn dat ze nauwelijks groeiplannen maken. ‘Microbedrijven zijn een kweekvijver voor grotere bedrijven, maar doorgroeien gebeurt te weinig in Nederland.’
Ook Jacco Vonhof van MKB-Nederland vindt de dalende winsten zorgwekkend. ‘Deze bedrijven moeten investeren in digitalisering en automatisering om hun productiviteit te vergroten, maar kunnen dat niet.’
Magere groei
Het mkb moest bekomen van de coronacrisis en de gestegen bedrijfskosten door de oorlog in Oekraïne. Het verwachte herstel bleef grotendeels uit. Zowel omzet als winst namen minder toe dan gehoopt.
In 2023 steeg de omzet in het mkb met 3,6%, de kleinste groei in tien jaar, behalve in het eerste coronajaar. De omzetgroei kon de inflatie niet bijhouden. Hoewel de winstgroei (voor belasting) dankzij gedaalde inkoopkosten op 9,1% lag, was deze op langere termijn bescheiden.
Ongelijke winstgroei
De winstgroei was ongelijk verdeeld. Grotere mkb-bedrijven met een omzet van €10 miljoen en meer zagen de meeste groei. Bij de kleinste bedrijven had meer dan 40% te maken met een winstdaling van 50% of meer. De grootste daling was in de logistiek (-25%), bouw (-10%), detailhandel (-8%) en industrie (-6%).
Joris Knoben, hoogleraar strategie en ondernemerschap aan Tilburg University, zegt dat kleine bedrijven kwetsbaar zijn voor hogere salarissen en energiekosten. Hij vreest dat dit ten koste gaat van investeringen in innovatie.
Financiële problemen
De financiële gezondheid van kleine bedrijven laat te wensen over. Het percentage kleine ondernemers met onbetaalde coronabelastingschulden is hoger dan bij grotere bedrijven. Ook kloppen kleine ondernemers vaker aan voor hulp. Bij de NVVK, de schuldhulpverleningskoepel, vroeg in 2023 een groter aantal kleine bedrijven om hulp dan het midden- en grootbedrijf.
Krijg inzicht in de waarde van jouw bedrijf
