Demissionair minister Wopke Hoekstra van Financiën heeft een groot aantal accountants onder verscherpt toezicht geplaatst. De twintig grootste kantoren moeten een raad van commissarissen instellen. Deze raad krijgt verregaande bevoegdheden bij belangrijke besluiten. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) zal weer op zijn beurt de commissarissen en dagelijkse bestuurders gaan keuren.
Commissie Toekomst Accountancy
Dit staat in een ter consultatie aangeboden wetsvoorstel. Hoekstra volgt hiermee de aanbevelingen op die de Commissie Toekomst Accountancy (CTA) begin vorig jaar deed. De demissionair minister stelde zelf de commissie in om de kwaliteit van de beroepsgroep te verbeteren. De AFM publiceert al jaren kritische onderzoeksrapporten over de sector.
Er was al aangekondigd dat het grootste deel van de aanbevelingen van de CTA zouden worden overgenomen. Hoekstra publiceert hiermee de uitwerking. De instelling van raden van commissarissen was een van de zwaardere maatregelen van de commissie.
€3 miljoen omzet
De commissie zal in meerderheid uit buitenstaanders bestaan en zal beslissen over het aanstellen en ontslaan van bestuurders, investeringen, grote overnames en winstuitkeringen. Die laatste moet voorkomen dat partners van kantoren ervoor kiezen om veel dividend te incasseren wat er weer voor kan zorgen dat te weinig geen gaat naar kwaliteitsmaatregelen of extra medewerkers.
Dit moet het publieke belang waarborgen. Er ontstaat meer tegenmacht voor bestuurders en eigenaren van de kantoren. De regel zal gelden voor alle kantoren met minimaal €3 miljoen aan omzet uit accountantscontroles. Ook moeten er minimaal 150 controles worden uitgevoerd. Zo’n vijftien tot twintig kantoren vallen in deze categorie. Voor de nog grotere kantoren geldt al een verplichting voor een raad van commissarissen.
Strengere handhaving
Ook de al bestaande raden krijgen nu een uitbreiding van bevoegdheden. Het wetsvoorstel bevat ook een oplossing voor de kleine beursfondsen die geen accountant kunnen krijgen. Fondsen die aan de voorwaarden voldoen kunnen straks een accountant toegewezen krijgen door beroepsorganisatie NBA.
Daarnaast wordt het dankzij de wet mogelijk voor de AFM om strenger te handhaven wanneer accountants de fout in gaan. De noodzaak hiervoor blijkt uit de dubbele rechtszaak van EY en PwC in 2019. Zij gingen in beroep tegen de boetes van de AFM. Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) schrapte uiteindelijk de miljoenenboetes. De toezichthouder zou ten onrechte hebben gesteld dat de zorgplicht was geschonden. Hiervoor heeft Hoekstra een subtiele wijziging toegevoegd en komt daarmee de AFM tegemoet. NBA had zich eerder fel tegen de wijziging uitgesproken, aldus het FD.
