De nieuwe en langverwachte boekhoudregels IFRS 17 moeten meer inzicht geven in de cijfers van verzekeraars. Op die manier kunnen beleggers ze makkelijker begrijpen en vergelijken. Experts vragen zich echter af of dit gaat lukken met de nieuwe regels. Er zou een zekere mate van vrijheid zitten in de modellen.
Uniforme boekhoudstandaarden
Het klinkt eenvoudig: nieuwe boekhoudregels zorgen ervoor dat verzekeraars vanaf 2023 hun verplichtingen anders in de boeken zetten. ‘Heel kort door de bocht: in plaats van tegen historische kosten, zullen lopende verzekeringen voortaan tegen actuele waarde in de boeken komen te staan’, zegt KPMG-accountant Dick Korf.
Henk Schillemans van verzekeraar Athora legt de voorgeschiedenis uit. Bij de invoering van de uniforme boekhoudstandaarden in 2004 en 2005 werd op het allerlaatste moment nog een standaard voor verzekeraars toegevoegd. Om de wijziging niet te ingrijpend te maken kreeg deze maar een beperkte impact.
Solvency II
Schillemans: ‘In de kern zijn destijds de activa of beleggingen grotendeels wel op marktwaarde gezet. De linkerkant van de balans dus. Maar de verplichtingen, de passiva, die rechts op de balans staan, bleven vaak op historische waarderingen staan. Die volgen nu.’
De invoering van de langverwachte IFRS 17-regels werd steeds vooruit geschoven vanwege een andere mega-operatie: de invoering van strengere solvabiliteitseisen onder de naam Solvency II, kreeg voorrang.
Nieuwe aannames
Nu de IFRS-regels in werking zijn getreden gaan de kwartaalcijfers van Aegon, ASR en NN Groep er heel anders uit zien. De omschakeling is nog een hele kluif. Zo moeten namelijk alle vergelijkende cijfers over 2022 omgerekend worden. Met name voor langlopende verplichtingen die al tijden in de boeken staan, zullen nieuwe aannames gedaan moeten worden. Precies daar schuurt het volgens de experts.
‘Om te komen tot de actuele waardering van verzekeringscontracten, zullen ze toekomstige kasstromen moeten terugrekenen naar de euro’s van nu’, legt Korf uit. En dus zullen de verzekeraars aan de slag moeten om een reële rekenrente te fabriceren waarmee ze dat kunnen berekenen.
Volatieler
De verwachting is dan ook dat de winst-en verliesrekening veel volatieler zal worden. ‘IFRS is namelijk een standaard gebaseerd op algemene principes’, zegt Schillemans. In tegenstelling is de Amerikaanse boekhoudmethode, veel gedetailleerder in wat het voorschrijft.