Uit onderzoek van de commissie van NBA Young Profs, een netwerk van jonge accountants onderdeel van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants, blijkt dat jonge accountants meer werkplezier en leermogelijkheden hebben wanneer zowel zijzelf als hun oudere, meer ervaren collega’s vaker naar kantoor komen na de coronapandemie.
Netwerken
Oudere collega’s werken volgens het rapport soms te veel thuis, waardoor jonge accountants zich onvoldoende ‘aangehaakt’ voelen. Dit staat in de derde editie van het rapport Opvattingen over het accountantsberoep, waarvoor onderzoek is gedaan onder 350 jonge accountants en gesprekken zijn gevoerd met diverse betrokkenen en deskundigen.
De startende accountants geven aan dat thuiswerken voordelen biedt, zoals meer flexibiliteit en minder reistijd, maar ze willen niet te veel dagen per week thuiswerken. Uit het rapport Opvattingen over het accountantsberoep van NBA Young Profs blijkt dat oudere en meer ervaren collega’s al een netwerk hebben, terwijl jonge accountants dat niet hebben en tijdens de pandemie voornamelijk digitaal contact hadden.
Ervaren collega’s
Ze missen onder meer uitleg, feedback en waardering. Een meerderheid van de ondervraagde jongeren pleit voor de aanwezigheid van ervaren collega’s op kantoor of bij klantbezoeken, en sommige vergaderingen moeten fysieke aanwezigheid verplicht stellen. Thuiswerken heeft de werkdruk niet verlaagd en door overheidssteun voor ondernemers tijdens de pandemie zijn extra controles nodig, blijkt uit het onderzoek.
Opleiding
Naast de al vaker bekritiseerde werkdruk, wordt ook de kwaliteit van de accountancy-opleiding ter discussie gesteld. De controle van duurzaamheidsverslaglegging, gebaseerd op de CSRD EU-richtlijn die vanaf 2024 van toepassing is op grote bedrijven, zal leiden tot extra werk voor accountants. Hoewel deze duurzaamheidscontrole wordt gezien als een kans om het beroep aantrekkelijker te maken, kan het niet zomaar worden toegevoegd aan de huidige opleiding zonder dat er iets anders voor moet wijken, aldus de commissie.
Minus 400
Deze zorgen komen op een moment dat de accountancy al kampt met een toenemend tekort. Het aantal jongeren dat de praktijkopleiding volgt, oftewel de trainees, is in 2021 sterk gedaald van 4.066 naar 3.712. De commissie dringt erop aan hier meer aandacht aan te besteden.
Daarnaast zal de vergrijzing de komende jaren zorgen voor veel uitstroom. Op dit moment zijn er in Nederland meer dan 22.000 accountants. Voorlopige cijfers van de NBA in februari 2021 tonen aan dat het aantal netto met 400 is afgenomen.
Werkplezier
De Young Profs hebben ook kritiek op de periodieke reviews waarbij de kwaliteit van het werk van jonge accountants wordt gecontroleerd door werkgevers, NBA of AFM. Dit heeft volgens hen een negatief effect op het werkplezier van jongeren, vooral bij de eerste review. Ze vinden dat leidinggevenden binnen het team een belangrijke rol hebben om jongere collega’s hierbij beter te begeleiden.
Daarnaast willen de Young Profs dat er een einde komt aan de up-or-outcultuur, waarbij accountants die niet doorstromen het bedrijf moeten verlaten. Veel jonge professionals hebben niet de ambitie om partner of senior manager te worden vanwege de zware werkzaamheden en verantwoordelijkheden die daarbij horen. Het bestuurslid, Jeffrey Heerschop, pleit voor meer zijwaartse doorstroommogelijkheden om de werkdruk te verminderen en de krapte op de arbeidsmarkt te verlichten.
Fiscale Kennisprijs 2023