De oproep van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) aan kleinere accountantskantoren om zelf onderzoek te doen naar mogelijke examenfraude, heeft veel weerstand opgeroepen. Diana Clement, voorzitter van de SRA, een brancheorganisatie voor kleinere kantoren, stelt dat de NBA de situatie bij deze kantoren niet goed begrijpt.
Overzicht situatie
Nederland heeft naast zes grote accountantskantoren met een speciale OOB-vergunning (Organisaties van Openbaar Belang) ook 226 kleinere kantoren die verantwoordelijk zijn voor de wettelijke controle van jaarrekeningen. Ongeveer 70% van deze kantoren is aangesloten bij de SRA. Recentelijk verzocht de NBA meer dan honderd van deze kantoren per brief om actief op zoek te gaan naar gevallen van examenfraude, een praktijk die eerder al bij grote firma’s zoals KPMG aan het licht kwam.
Reactie van de SRA
Volgens Clement gaat de NBA te ver met deze oproep. Ze betwijfelt het mandaat van de NBA voor deze actie, gezien de NBA normaal toezicht houdt op individuele professionals en niet direct betrokken is bij onderzoeken onder OOB-accountantsorganisaties, die meestal door Amerikaanse en Nederlandse toezichthouders worden uitgevoerd.
Clement suggereert dat de NBA met deze brief probeert meer invloed en bevoegdheden te krijgen over de accountantskantoren. Ze bekritiseert de aanpak van de NBA omdat die niet goed zou aansluiten bij de kleinere kantoren, die een heel andere werkcultuur en interne structuur hebben dan de grote OOB-kantoren.
Bescherming tegen fraude
De SRA, die ook toetsen en e-learning aanbiedt, heeft al evaluaties uitgevoerd waaruit blijkt dat er voldoende waarborgen zijn tegen het delen van antwoorden en dat er tijdens kantoorbezoeken aandacht is voor het onderwerp examenfraude. Clement erkent dat fraude nooit volledig uitgesloten kan worden, maar benadrukt dat de omstandigheden bij kleinere kantoren aanzienlijk verschillen van die bij de grote kantoren.
Reactie van de NBA
Kris Douma, voorzitter van de NBA, is verbaasd over de kritiek en stelt dat deze kwestie al eerder met vertegenwoordigers van de vergunninghouders is besproken. Douma verdedigt de brief, zeggende dat het belangrijk is dat de samenleving ziet dat de accountancysector actief problemen wil aanpakken en benadrukt dat de NBA-leden uit de kleinere kantoren ook in het bestuur van de NBA zitten.
Slotopmerking
De discussie tussen de NBA en de kleinere kantoren toont aan dat er duidelijke verschillen zijn in perspectief en aanpak binnen de accountancysector. Dit vraagt om een dialoog om te zorgen dat alle partijen effectief kunnen bijdragen aan de integriteit van het beroep.