De Europese Unie slaagt er nog steeds niet in om belastingontwijking door multinationals effectief aan te pakken. Volgens een nieuw rapport van de Europese Rekenkamer blijven internationale bedrijven gebruik maken van complexe belastingstrategieën, waardoor ze jaarlijks naar schatting €100 miljard aan belasting vermijden. Andere belastingbetalers moeten deze gemiste inkomsten compenseren.
Multinationals blijven belasting ontwijken
De Rekenkamer benadrukt dat multinationals handig inspelen op de verschillen en hiaten in belastingstelsels van EU-lidstaten. Dit leidt tot oneerlijke concurrentie tussen bedrijven en ondermijnt een gelijk speelveld binnen de Unie. De EU heeft wel maatregelen genomen, zoals richtlijnen voor transparantie en het delen van informatie, maar de implementatie en naleving daarvan verschillen sterk per land. Dit maakt het moeilijk om belastingontwijking effectief te bestrijden.
Nederland in het vizier
Nederland is een van de vijf lidstaten die vaak in verband worden gebracht met belastingontwijking, naast Cyprus, Ierland, Luxemburg en Malta. Ondanks de negatieve reputatie wordt Nederland in het rapport van de Rekenkamer ook in positieve zin genoemd. De Belastingdienst gebruikt bijvoorbeeld een geavanceerd model om risicovolle grensoverschrijdende belastingstructuren te identificeren en handmatig te beoordelen. Dit zet Nederland deels in een gunstiger daglicht, schrijft het FD.
Verschillende interpretaties ondermijnen EU-aanpak
Een groot probleem is dat lidstaten Europese richtlijnen verschillend interpreteren en toepassen. Zo verplicht een EU-richtlijn belastingadviseurs, notarissen en accountants om agressieve belastingconstructies te melden. Maar de uitzonderingen op deze meldingsplicht verschillen sterk per land. Multinationals kunnen daardoor kiezen in welk land zij hun structuren melden, wat vaak resulteert in minder toezicht en controle.
Daarnaast monitort de EU de resultaten van belastingontwijkingsmaatregelen nauwelijks en ontbreken duidelijke doelstellingen. Dit bemoeilijkt het meten van vooruitgang in de strijd tegen belastingontwijking.
Staatssteunonderzoeken afgesloten
Op dezelfde dag dat de Rekenkamer haar rapport publiceerde, maakte de Europese Commissie bekend dat zij drie onderzoeken naar verboden staatssteun in de vorm van belastingvoordelen had afgesloten. De zaken betroffen Amazon, Fiat en Starbucks. Eerder had het Hof van Justitie van de EU geoordeeld dat belastingafspraken met Amazon en Fiat door Luxemburg geen verboden staatssteun waren. Voor Nederland kwam hetzelfde oordeel over een ruling met Starbucks.
EU beperkt in haar bevoegdheden
De Rekenkamer wijst erop dat de EU slechts beperkte macht heeft op het gebied van directe belastingen, zoals vennootschapsbelasting. Lidstaten hebben hierin grotendeels autonomie. De Europese Commissie kan alleen optreden als belastingmaatregelen de interne markt verstoren, bijvoorbeeld door verboden staatssteun, aldus het FD.
De Toekomst van Fiscaliteit: Blockchain
Hoe blockchaintechnolgie de potentie heeft de fiscale wereld te veranderen.
