“Het verschuiven van de directe belastingen naar de indirecte belastingen is een verkeerde trend. Het ontmoedigen van bepaalde aankopen moet je niet via belastingen doen. Je kunt je ook afvragen of je überhaupt de btw in stand moet laten. Het gekke is namelijk dat wij die 6 (straks 9) en 21 procent betalen, terwijl de productie van ‘slechte’ artikelen op nationaal en Europees niveau gesubsidieerd wordt.”, stelt Renske Leijten, Tweede Kamerlid en verantwoordelijk voor onder andere de portefeuille financiën bij SP, in gesprek met Nextens.
‘Leg de rekening bij productie’
“Wij zijn ook nooit voor een vleestaks of vliegtaks geweest”, vervolgt Leijten. “Je legt met deze belastingen de rekening bij degene die gebruik maakt van de mogelijkheden. Je zou de rekening juist moeten leggen bij de productie. Als je ziet hoeveel honderden miljoenen subsidie er gaat naar de veehouderij, zowel op nationaal als Europees niveau, dan is het heel gek dat de eindgebruiker wordt gestraft. Wij zouden dit om willen draaien. Zorg dat je de subsidies weghaalt voor de vleesindustrie, dan wordt het product vanzelf duurder. Hetzelfde geld voor de vliegtaks. Zorg dat er meer belasting wordt geheven over kerosine, dan stijgen de prijzen van vliegtickets. Maar de vliegindustrie is zelfs uitgesloten van het klimaatakkoord. En dan wordt er vervolgens wel gezegd: we moeten minder vliegen, dus jij als burger moet dat betalen.”
Lees verder:
Renske Leijten (SP): “Belastingsysteem biedt altijd mogelijkheden tot belastingontwijking”
Grootbedrijf wordt gespekt
Leijten vindt dat de politieke meerderheid vooral het grootbedrijf bediend en de ‘gewone mensen’ uit het oog verliest. Zo ook met de invoering van de btw. “De invoering van de btw is het moment geweest waarop je ziet dat de vennootschapsbelasting omlaag gaat. Je zou kunnen zeggen dat het verlagen van de belastingen voor bedrijven, die door globalisering een steeds betere positie krijgen om landen tegen elkaar uit te spelen, wordt opgebracht door de bevolking. Je ziet dit gebeuren in het zorgstelsel maar ook bij de energietransitie. De burger betaalt de rekening.”
Inkomensverschillen vergrotend
Alle acties van het kabinet zijn volgens de SP’er inkomensverschillen vergrotend. Ze wijst daarmee naar de btw-verhoging die harder neerslaat op de mensen met een lager inkomen. Maar ook het nieuwe schijvenstelsel is typerend voor het beleid: “Het is toch een verhoging van de laagste schijf en een verlaging van de hoogste schijven. Dit betekent dus dat mensen met een laag inkomen meer gaan betalen en mensen met een hoog inkomen minder gaan betalen. Dit wil het kabinet compenseren met kortingen en toeslagen. Maar wat is nu het verhaal? Als er een financiële crisis uitbreekt, zijn dat de eerste regelingen die op de schop gaan en zijn de gezinnen met een laag inkomen de dupe.”
Verschuiving naar directe belastingen
“Ik zou veel meer zaken via de directe belastingen willen regelen. Denk bijvoorbeeld aan de zorgkosten. Volgens mij is het heel interessant om te kijken hoe je dit volledig zou kunnen fiscaliseren. Dan haal je de rekening van 100 euro per maand weg en verdeel je dit over alle belastinginkomsten. Dat betekent dat je echt aan herverdeling van welvaart doet. Via winstbelasting wordt dan namelijk ook bijgedragen aan de zorgkosten van ons allemaal.”
Circus van heffingskortingen en toeslagen
Leijten gaat nog een stapje verder: “Als ik opnieuw zou mogen beginnen met het belastingstelsel, dan zou ik proberen zo veel mogelijk het circus van heffingskortingen en toeslagen te doorbreken. Niet dat je huurtoeslag op huur krijgt, zorgtoeslag op zorg, kinderopvangtoeslag, enzovoorts. Hier gaat zoveel mee fout, er lopen zelfs systemen op vast en mensen raken ervan in de schulden. Dit kan je veel beter en simpeler regelen. Tegenwoordig kan de kinderopvangtoeslag bijvoorbeeld direct naar de kinderopvang overgemaakt worden en krijg je gewoon een lagere rekening, dat is een goede eerste stap.”