De fiscus kan maar weinig beginnen tegen dividendstrippen. De opsporing van het belastingontwijkende gedrag van buitenlandse beleggers is bijzonder tijdrovend. Het is volgens de AFM en de Belastingdienst dan ook beter om te voorkomen dan achteraf te controleren en opsporen.
20.000 manuren
Frans Buikema is bij de Belastingdienst in Amsterdam verantwoordelijk voor het bestrijden van ‘agressieve belastingplanning’. Volgens hem is het momenteel het roeien tegen de stroming in. ‘Detectie is het paard achter de wagen spannen. Er moet worden ingezet op nieuwe wetgeving, op preventie dus.’ Deze maand heeft het ministerie van Financiën daarom een consultatie afgerond met als doel aanscherping van de regels.
Een voorbeeld is zichtbaar in een zaak waar de fiscus al sinds 2010 mee bezig is. De dienst heeft het vermoeden dat er sprake is van illegaal dividendstrippen maar de zaak is zo complex dat er al 20.000 manuren inzitten, aldus Buikema. Dat is evenveel tijd als de fiscus bezig is met de controle op twee grootbanken.
Offshoreconstructies
Voormalig projectleider van de fiscale opsporingsdienst Fiod, Peter van Leusden bevestigt de mate van complexiteit. Van Leusden is tegenwoordig werkzaam als antifraude-expert bij Partner in Compliance en benadrukt dat het zelfs als je signalen hebt maar afwachten is of je ook toegang krijgt tot de data en boekhoudingen. Omdat er veel met offshoreconstructies wordt gewerkt weet je dat procederen eindeloos gaat duren, stelt hij.
Morgan Stanley
Welke zaak al sinds 2010 loopt zegt Buikema niet, maar het gaat zo goed als zeker om een geschil tussen Morgan Stanley en de Belastingdienst. Dat onderzoekt startte in 2010 en ligt pas sinds kort bij de Hoge Raad ter beoordeling. Het hof in Amsterdam veroordeelde de Amerikaanse bank tot een naheffing van €39 miljoen. Of de Hoge Raad daarin meegaat is nog maar de vraag. Dat blijkt uit een vorig jaar verschenen advies van de advocaat-generaal. In totaal staat er voor de fiscus een bedrag van €200 miljoen op het spel.
Financieel Expertise Centrum
De partijen waar de fiscus het tegen op neemt hebben doorgaans diepe zakken. ‘Als Belastingdienst en Fiod weet je dat je geduchte tegenstanders hebt’, zegt Van Leusden. Hij wil niet zeggen dat het een ongelijke strijd is maar de diensten hebben hun handen vol aan de langlopende onderzoeken. Het Openbaar Ministerie is ook bezig met de zaak omtrent Morgan Stanley en ABN Amro.
Het samenwerkingsverband van Fiod, Belastingdienst, OM en AFM genaamd het Financieel Expertise Centrum (FEC) heeft benadrukt dat er voldoende aanknopingspunten in de wet bestaan om te kunnen vervolgen. Het zou gaan om oplichting, valsheid in geschifte, witwassen en zelfs deelname aan een criminele organisatie.
€27 miljard
Hoe groot de omvang van het probleem is, blijft onduidelijk omdat de meeste transacties vanwege het verhullende karakter onzichtbaar blijven. Volgens de Leidse hoogleraar belastingrecht Jan van de Streek is het probleem groot genoeg om in te grijpen. Iedere maatregel die je invoert heeft een mate van overkill, stelt hij. Maar vanwege de omvang is dat wat hem betreft acceptabel.
Een Duitse hoogleraar die de schade onderzocht bevestigd dit geluid. Volgens zijn onderzoek liep alleen de Nederlandse schatkist in twintig jaar tijd maar liefst €27 miljard mis, aldus het FD.
