In een ogenschijnlijk rap tempo werd in 2021 het internationale akkoord voor een wereldwijd minimumtarief winstbelasting gesloten. Pascal Saint-Amans, directeur fiscale zaken bij de Oeso werkte achter de schermen echter tien jaar lang aan het historische belastingakkoord dat inmiddels door 141 landen is ondertekend. De Fransman is blij met het akkoord. Tegelijkertijd is hij minder blij met de kritiek van ngo’s die het tarief veel te laag vinden.
Systematisch negatief
Volgens Saint-Amans stonden diezelfde ngo’s in het verleden juist aan zijn kant en waren constructiever in de strijd tegen belastingontwijking. ‘Door systematisch negatief te zijn, hebben ze een groot deel van hun invloed in lidstaten verloren.’ De Oeso-belastingbaas zegt bescheiden te blijven maar noemt het akkoord anderzijds een big deal.
Tot voor kort dachten velen nog dat het akkoord er nooit zou komen. Volgens de Fransman is het tarief niet laag maar juist hoog. ‘Een bodem van 15% in het effectieve belastingtarief wereldwijd is niet laag, zoals sommige ngo’s zeggen. Het is extreem hoog. We hebben het hier namelijk over een effectief tarief, niet het nominale. Het hoogste haalbare minimum leek lange tijd 12,5%, wat dus al veel hoger was geweest dan het effectieve tarief dat multinationals nu betalen.’
Klopt niet
De Oeso-baas voegt daar aan toe dat er ook geen ontsnappingsroutes zijn waar bedrijven gebruik van kunnen maken. ‘Het intrigeert me als ngo’s zeggen dat er ontsnappingsroutes in het nieuwe systeem zitten, of dat Amazon gedeeltelijk blijft wegkomen met belastingontwijking. Want dat klopt gewoon niet. Amazon weet nu weliswaar de winst zo te drukken dat het bedrijf niet onderhevig is aan de minimumbelasting, maar het valt vanwege de winstgevende clouddiensten alsnog onder de digitale taks.’
De deal moet wereldwijd $150 miljard per jaar aan nieuwe belastinginkomsten gaan opleveren. Bovendien zal ongeveer $125 miljard aan winsten worden verschoven naar landen waar gebruikers van de diensten en producten van de multinationals zitten. De individuele landen moeten het akkoord nog wel omzetten in wetgeving.