Sinds de introductie van zogenaamde magische truffels in 1997 vielen de paddenstoelen onder het verlaagde tarief. Ze zouden als voedingsmiddel kunnen worden beschouwd. Daar kwam echter verandering in. Magic mushrooms die gebruikt worden vanwege hun hallucinerende eigenschappen zijn geen voedingsmiddelen maar genotsmiddelen en vallen dus niet onder het verlaagde btw-tarief. Smartshop-eigenaren waren het er niet mee eens gingen hiertegen in beroep. Bovendien leek de Hoge Raad er ook anders over te denken in 2014.
Voedingsmiddelen of genotsmiddelen
Een smartshopeigenaar vond dat voor zijn product het lage btw-tarief van 9% gold. In een vorige week gepubliceerde uitspraak wordt hij in het ongelijk gesteld door de Rechtbank in Den Haag. De zogeheten magische truffels vallen volgens de rechter niet onder de definitie van voedingsmiddelen.
Het zijn echter genotsmiddelen. En de verkoop daarvan wordt belast met het algemene tarief van 21%. De Belastingdienst volgde dat standpunt al sinds 2019. Onlangs oordeelde de rechtbank Gelderland in een vergelijkbare zaak hetzelfde.
Definitie voedingsmiddelen
In beide rechtszaken draaide het overigens niet om echte paddenstoelen of truffels maar om zogenaamde sclerotia. Dat zijn schimmels die tussen zwamdraden van bepaalde paddenstoelen groeien onder de grond. In de uitspraak van vorige week verwijst de rechtbank Den Haag naar de uitspraken van het Europees Hof van Justitie en de Hoge Raad.
Het Europees Hof in Luxemburg heeft twee jaar geleden de definitie van voedingsmiddelen nader aangevuld in de Europese btw-richtlijn. Volgens die aangescherpte definitie gaat het om ‘voedingsstoffen die dienen voor de opbouw, de energievoorziening en de regulering van het menselijk organisme’.
Spaanse Vlieg
Daarop stelde de Hoge Raad eind 2020 ‘dat een product is bestemd om oraal te worden ingenomen en bestanddelen bevat die eigen zijn aan voor menselijk gebruik bestemde voedingsmiddelen’ niet voldoende is voor de toepassing van het lage btw-tarief. De Raad sprak zich hierbij uit over het lustopwekkend middel Spaanse Vlieg, dat dus niet in de categorie voedingsmiddelen valt.
De smartshophouder voerde zonder succes voor de rechter aan dat de Hoge Raad in 2020 van standpunt is veranderd. Zo bevestigde de Raad in 2014 en 2015 nog dat kweekmiddelen voor paddo’s onder het verlaagde btw-tarief vielen. Ze zouden moeten worden beschouwd leggrond voor de teelt van bijvoorbeeld groenten. ‘De omstandigheid dat paddo’s vanwege hun hallucinerende werking als genotmiddel plegen te worden geconsumeerd, doet daaraan niet af’, schreef de Raad destijds. Inmiddels zijn paddo’s verboden.
Wettelijke basis
Advocaten Antoine Blomen en Reinder de Jong van Hertoghs Advocaten voeren namens meerdere klanten over het btw-tarief. In september 2019 berichtte de fiscus dat het algemene tarief gold voor de magische truffels. Maar volgens De Jong mochten zijn cliënten er vóór het Spaanse Vlieg-arrest erop vertrouwen dat het lage tarief gold. Onder mee vanwege de eerdere Hoge Raad arresten in 2014 en 2015.
Bovendien bevatten de truffels wel degelijk nuttige voedingsstoffen. Geen afgehandelde zaak dus, aldus de advocaat. De smartshop-exploitanten hebben vanaf 2019 het hoge tarief in rekening gebracht en afgedragen. Maar tekenden wel bezwaar aan bij de Belastingdienst omdat er naar huns inziens geen wettelijke basis voor was. Die is er inmiddels wel, aldus het FD.
