Een klimaatactivist wilde 5% minder inkomstenbelasting betalen om niet bij te dragen aan subsidies voor het gebruik van fossiele brandstoffen. Maar de fiscus weigerde de belasting te verlagen, waarna de zaak voor de rechter kwam. Ondanks de zorgen van de belastingbetaler over klimaatverandering, bleef de betwiste belastingaanslag onveranderd.
Nieuwe jurisprudentie
De activist, deelnemer aan de Belastingstaking voor het klimaat, zag haar poging om minder belasting te betalen recentelijk stranden bij de rechter. Anne Hofstede, een van de initiatiefnemers van de actie, legt uit dat de groep nu overweegt om in hoger beroep te gaan. Maar dit is afhankelijk van de intentie van de belastingweigeraar.
“We hoopten niet meteen te winnen in de rechtszaal,” zegt Hofstede. “Maar we hopen dat een enkele rechter het anders bekijkt. Daar zoeken we naar, want dat zou nieuwe jurisprudentie opleveren.”
Fossiele brandstof
Volgens de belastingrechter in Haarlem is het voortbestaan van de mensheid in gevaar door klimaatverandering, zoals blijkt uit de recent gepubliceerde uitspraak van december. De activist beweert dat de overheid haar burgers onvoldoende beschermt tegen de gevolgen van klimaatverandering door fossiele brandstoffen te subsidiëren, waar de belastingbetaler niet aan wil bijdragen.
De subsidies voor fossiele brandstoffen bedragen ongeveer €40 miljard per jaar. Omdat dit ten minste 5% van de rijksbegroting is, eiste de belastingweigeraar eenzelfde verlaging van de belastingaanslag.
Eerdere uitspraken
De activist beroept zich op het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, waarin staat dat overheden het recht op leven, vrijheid en veiligheid moeten beschermen. Maar de rechter stelt dat belasting betalen een algemene plicht is. Belastingplichtigen kunnen betaling niet afhankelijk maken van hoe de overheid het geld besteedt, zelfs niet als ze hun bezwaren wetenschappelijk onderbouwen.
De rechter merkt op dat de belastingbetaler nog steeds voor 95% bijdraagt, ook aan de subsidies waar hij bezwaar tegen maakt. Bezwaren tegen uitgaven voor defensie en militaire doeleinden waren eerder al geen reden om minder belasting te betalen, aldus jurisprudentie uit 2000.
Hoewel de rechter erkent dat de klimaatproblematiek ernstig is, valt dit buiten zijn rechtsmacht. De belastingbetaler wordt aangemoedigd zijn bezwaren over de subsidiëring van fossiele brandstoffen bij de regering en het parlement aan te kaarten.