De inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KvK) is een wettelijk vereiste waaraan je moet voldoen om te kunnen worden aangemerkt als zelfstandige voor een uitkering. En dus ook om in aanmerking te komen voor de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo).
Het geschil
In deze zaak ging het om een ondernemer die werkzaam was als zelfstandig freelance muziekjournalist en tekstschrijver. Hij heeft een aanvraag ingediend voor bijstand op grond van de Tozo. Het bestuursorgaan heeft de aanvraag afgewezen omdat de ondernemer niet voldoet aan de wettelijke voorwaarde. Hij had op 17 maart 2020 als zelfstandig ondernemer moeten staan ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel. De rechtbank gaf het bestuursorgaan gelijk.
De ondernemer ging hiertegen in hoger beroep bij de Centrale Raad van Beroep. De beroepsgronden richten zich tegen de toepassingsvoorwaarde om op 17 maart 2020 bij de Kamer van Koophandel ingeschreven te staan. De Tozo is een algemeen verbindend voorschrift dat geen wet in formele zin is.
Wettelijke basis
De Tozo is een algemene maatregel van bestuur die bij Koninklijk Besluit van 17 april 2020 is vastgesteld. De Tozo bevat tijdelijke regels over bijstandsverlening aan zelfstandigen die financieel getroffen zijn door de gevolgen van de crisis in verband met COVID-19. De Tozo vindt, evenals het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004, zijn grondslag in de Participatiewet.
Een algemeen verbindend voorschrift dat geen wet in formele zin is, kan door de rechter in een zaak over een besluit dat op zo’n voorschrift berust, worden getoetst op rechtmatigheid. In het bijzonder gaat het daarbij om de vraag of het voorschrift niet in strijd is met hogere regelgeving. De rechter komt tevens de bevoegdheid toe te bezien of het betreffende algemeen verbindend voorschrift een voldoende deugdelijke grondslag biedt voor het in geding zijnde besluit.
Geen aanleiding om af te wijken
Bij de totstandkoming van de regeling is onderkend dat het mogelijk is dat een ondernemer (nog) niet is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. De inschrijving bij de Kamer van Koophandel is een wettelijk vereiste waaraan moet worden voldaan om te kunnen worden aangemerkt als zelfstandige in de zin van artikel 1 van de Tozo.
Dat de Belastingdienst, financiële instellingen en verzekeraars de ondernemer nooit om een nummer bij de Kamer van Koophandel hebben gevraagd is geen aanleiding om te oordelen dat de voorwaarde voor de ondernemer niet zou kunnen worden toegepast.