Zowel de brief van de Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen aan demissionair minister Koolmees en vervolgens de oproep van het kabinet aan de gemeenten om de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) ruimhartiger toe te kennen, heeft nog niet tot veel aanvragen geleid.
Verdubbeling budget
Eerder probeerden de gemeenten zich in te dekken tegen het risico dat zij moesten opdraaien voor de extra kosten wanneer men massaal de TONK-regeling zou gaan aanvragen. Om deze reden stelden de gemeenten strenge voorwaarden op om in aanmerking te komen voor deze regeling. De TONK kan worden aangevraagd wanneer het inkomen aanzienlijk is gedaald door de coronacrisis en daardoor de woonkosten niet meer betaald kunnen worden.
Koolmees heeft het budget van 130 miljoen euro verdubbeld tot 260 miljoen euro en kan worden aangevraagd tot en met 30 september 2021, ook met terugwerkende kracht. Hierdoor hebben de gemeenten voldoende budget om de verlenging te betalen, aldus een woordvoerder van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarnaast blijkt uit een brief van Koolmees aan de Kamer dat de gemeenten zich hevig inspannen om zoveel mogelijk mensen bij te staan.
Weinig aanvragen
Ook laat de woordvoerder weten dat er voldoende budget is omdat er minder aanvragen zijn dan waar vooraf rekening mee werd gehouden. Dit kan komen door een positievere zakelijke kijk op de toekomst of doordat de aanvraag naar inschatting veel moeite kost en niet veel oplevert, aldus het FD. Wat er is verandert, is dat mensen minder inkomensverlies hoeven te lijden om toch in aanmerking te komen voor de TONK-regeling, zegt een woordvoerder.
Geen vertrouwen
Helaas komen cruciale groepen zoals werknemers met nulurencontracten, studenten en zzp’ers niet in aanmerking voor regelingen. Meestal kunnen ondernemers geen maandinkomen laten zien, omdat zij niet op die manier werken. Ook heeft het toeslagen-schandaal en slechte ervaringen met steunmaatregelen ervoor gezorgd dat zzp’ers weinig vertrouwen hebben in de overheid. Dit komt doordat sommigen bijvoorbeeld toch de Tozo later moesten terugbetalen waardoor zij in de schulden zijn beland, aldus het FD.