NOW, TONK, TVL, Tozo en Togs. Allemaal woorden die naast ‘lockdownparty’ en ‘reproductiegetal’ de afgelopen tijd een prominente plek in de lijst met coronawoorden hadden. Ze staan symbool voor de steun die getroffen ondernemers hebben gekregen tijdens de pandemie. Iedere subsidieregeling kreeg een eigen afkorting. Zelfs bij ministers leidde dit op sommige momenten tot verwarring.
Opverende economie
Gister werd bekend dat na achttien maanden noodsteun een punt wordt gezet achter de omvangrijke steunpakketten. De steun heeft een slordige €80 miljard gekost maar Nederland werd behoed voor een sterke economische terugval. De economie veert inmiddels weer op, er is een lage werkloosheid en hopelijk kunnen we binnenkort definitief afscheid nemen van de anderhalvemetersamenleving.
Daarom heeft het demissionaire kabinet besloten om vanaf oktober te stoppen met de NOW, TVL en Tozo. Het ministertrio bestaande uit Wopke Hoekstra (Financiën), Wouter Koolmees (Sociale Zaken) en Stef Blok (Economische Zaken) is nog wel bezig met een aparte steunmaatregel voor nachtclubs en discotheken. Deze blijven namelijk nog tot 1 november gesloten.
Niet eindeloos
Het is in de huidige situatie niet meer nodig om door te gaan met de miljardensubsidies. Het kan zelfs averechts werken aldus Hoekstra op maandag. Het kan economisch herstel vertragen, doorstroming op de arbeidsmarkt belemmeren en bedrijven weerhouden om te ondernemen. Volgens het Centraal Planbureau (CPB) draait de Nederlandse economie weer op volle toeren.
Dit jaar zou we een economische groei van 3,8% moeten zien. Bovendien blijft de werkloosheid erg laag met 3,4%, aldus het CPB. Het Planbureau gebruikt al enige tijd precies die argumenten om het kabinet aan te zetten tot afbouw van de steun. CPB-directeur Pieter Hasekamp stelde eind maart al dat het kabinet ‘niet eindeloos kan doorgaan’ met de steunmaatregelen.
Aanpassen
Zeker niet als de coronarestricties zijn versoepeld. Volgens de directeur creëren de subsidies tegelijkertijd zombiebedrijven. Dat zijn ondernemingen die alleen overleven dankzij de overheidssteun. Toch verlengde het kabinet ondanks flinke versoepelingen in juni, het pakket tot eind september.
Hoekstra’s verwachting was toen dat de steun na het derde kwartaal gestopt kon worden, zei hij destijds. Zo gezegd zo gedaan. Bedrijven moeten nu eenmaal zichzelf leren aanpassen aan de veranderde economische omstandigheden. Wanneer er sprake is van structurele wijzigingen, bijvoorbeeld in de reisbranche, kun je van de belastingbetaler niet verwachten dat hij maar blijft bijpassen’, stelde Blok.
Horecasector
Maar toch is het leed nog niet helemaal geleden in een aantal sectoren. De eerder genoemde nachtclubs en discotheken zijn nog ruim twee maanden dicht. De aparte steunregeling is niet eenvoudig om op te stellen, zei Blok. Moet bijvoorbeeld een kroeg die na twaalf uur ‘s nachts harde muziek draait ook onder de regeling vallen?
In ondernemersland is niet iedereen even blij met de aankondiging van het kabinet. VNO-NCW en MKB Nederland benadrukken dat de steunpakketten alleen kunnen verdwijnen als op 20 september inderdaad de anderhalvemeterregel overboord gaat. Koninklijke Horeca Nederland is allesbehalve blij met het aangekondigde einde, schrijft het FD. ‘Het kabinet laat horecaondernemers keihard vallen.’
