Ondernemingen hebben hun bijdragen aan goede doelen flink teruggeschroefd. In 2022 besteedden ze €1,8 miljard aan sponsoring en giften, bijna 20% minder dan in coronajaar 2020. Dit blijkt uit het onderzoek Geven in Nederland van de Vrije Universiteit Amsterdam.
Historische terugval
Als percentage van het bruto binnenlands product (bbp) gaf Nederland in 2022 slechts 0,62%. In 2003 was dat nog 1,1%. De daling komt vooral door de terughoudendheid van bedrijven, aldus de onderzoekers. ‘Bedrijven gaven in 2022 aanzienlijk minder geld,’ zegt hoogleraar René Bekkers.
Weinig bedrijven doneren
Het aantal bedrijven dat bijdraagt aan goede doelen is afgenomen. In 2022 droeg 61% van de bedrijven niets bij. In totaal werd €5,3 miljard aan goede doelen gegeven, tegenover €5,6 miljard in 2020.
Toename huishoudelijke giften
Huishoudens gaven meer, met een totaal van €2,2 miljard in 2022, dankzij acties zoals die voor Oekraïne. Gecorrigeerd voor inflatie nam de waarde van giften echter af.
Rijke Nederlanders geven minder
Rijke Nederlanders geven relatief weinig vergeleken met mensen met minder vermogen. Volgens Bekkers geeft vermogend Nederland slechts een fractie van wat in de VS wordt gegeven. Hij waarschuwt dat de geplande versobering van de giftenaftrek vooral nieuwe rijken zal afschrikken.
Financiële onzekerheid
Bedrijven waren terughoudend door financiële onzekerheid en inflatie in 2022. Drie op de tien bedrijven vinden dat goede doelen ‘slecht werk’ leveren. De helft klaagt over ‘verspild’ geld.
Bekkers ziet een verschuiving naar ondernemende filantropie en social impact investing. ‘Daar ligt de potentiële groei voor de goededoelenwereld.’
Te veel goede doelen
Hayde Zarkeshan van Maatschappelijke Alliantie begrijpt de terughoudendheid. ‘Nederland telt 45.000 goede doelen, wat leidt tot versnippering en slechte samenwerking.’
Beslissingen binnen bedrijven
De vrijgevigheid van bedrijven hangt vaak af van één persoon, meestal de directeur of ceo. Verlies van vertrouwen in goede doelen door deze sleutelfiguur kan grote impact hebben op de vrijgevigheid.
Grote gevers
Van de €1,8 miljard die bedrijven gaven, bestond €1 miljard uit sponsoring en €720 miljoen uit giften. Gezondheid en sport ontvingen de meeste bijdragen. Ondanks de afname van sponsors geven de bijdragende bedrijven relatief hoge bedragen, vooral in advisering en zakelijke dienstverlening.
Medewerkersvrijwilligerswerk
Positief is de toename van medewerkersvrijwilligerswerk van 17% naar 29%. VNO-NCW-voorzitter Ingrid Thijssen ziet toenemende maatschappelijke betrokkenheid van bedrijven. Negen op de tien bedrijven faciliteren maatschappelijke inzet binnen bedrijfstijd.
Kansen voor betere inzet
Bekkers benadrukt dat bedrijven meer kansen kunnen benutten door projecten beter af te stemmen op de voorkeuren van werknemers en initiatieven. ‘Beter afgestemde projecten zouden leiden tot meer deelname en positieve effecten.’
Krijg inzicht in de waarde van jouw bedrijf