Zijn de 2.000 medewerkers van Nike in Nederland eenvoudige ‘dozenschuivers’? Of dragen zij bij aan de winst van het sportmerk? De Europese Commissie is van mening dat dit laatste het geval is en volgens hen heeft de Belastingdienst de Amerikaanse multinational bevoordeeld door in de belastingaanslag uit te gaan van ‘dozenschuivers’. Dat schrijft het FD.
Onderzoeksbesluit
De Europese Commissie stelde in januari een onderzoek in naar de fiscale behandeling van Nike in Nederland. Eurocommissaris Margrethe Vestager van mededinging heeft het onderzoeksbesluit gepubliceerd. En dit biedt een kijkje in de Nederlandse rulingprakijk. Vestager neemt vijf afspraken op de korrel, van 2006 tot 2020. De rulings gaan over de vraag hoe de winst die in Hilversum binnenkomt, wordt verdeeld.
BV-CV-structuur
Vanuit Hilversum bedient Nike Europa, het Midden-Oosten en Afrika. Het eigendom buiten de Verenigde Staten van merkrechten, merknamen en octrooien bevindt zich ook in Hilversum. Dat zit in twee commanditaire vennootschappen (CV’s). Een groot deel van de rechten kwam in 2015 over van Bermuda. De CV’s hebben het intellectuele eigendom in licentie gegeven aan de werkbedrijven in Hilversum. Die betalen daar royalty’s voor. Op deze manier blijft er minder winst over waar belasting over geheven kan worden.
CV’s hoeven in Nederland geen winstbelasting te betalen, vanuit de gedachte dat die elders wordt afgedragen. In de praktijk gebeurt dat echter meestal niet. Overigens maken antimisbruikmaatregelen vanaf volgend jaar een eind aan deze CV-BV-structuren.
Arm’s length-principe
Om ondernemingen gelijke kansen te geven, moeten overheden dochterbedrijven van multinationals en onafhankelijke bedrijven even zwaar belasten. Consequentie van dit uitgangspunt is dat de winsten en verliezen uit transacties tussen gelieerde bedrijven fiscaal op dezelfde manier moeten worden verdeeld als zou zijn gebeurd bij onafhankelijke bedrijven. Dit ‘arm’s length-principe’ zorgt voor zakelijke verrekenprijzen, zodat bedrijven fiscaal gelijk worden behandeld.
Binnen het arm’s length-principe bestaan verschillende manieren om verrekenprijzen te bepalen. Nike neemt bv’s in Hilversum als vertrekpunt en vindt dat die zakelijk worden beloond voor hun prestaties met een nettowinst die tussen de 2 en 5 procent van de verkoopopbrengst ligt. De Europese Commissie vindt dat de fiscus hier een stokje voor had moeten steken, omdat Nike de verrekenprijsmethode nauwelijks onderbouwt in zijn aanvragen voor de rulings. Daarnaast moet de vaste beloning niet gekoppeld zijn aan de werkbedrijven, maar aan de CV’s die eigenaar zijn van het intellectuele eigendom.
Anders dan Nike doet voorkomen, is het werk bij de bv’s in Hilversum namelijk niet routinematig. De werknemers spelen een belangrijke rol bij inkoop en productie, marketing en verkoop, financiën en administratie. De CV’s hebben geen personeel in dienst en geven alleen rechten in licentie. De ondernemersrisico’s liggen zodoende bij de werkbedrijven en niet bij de CV’s.
Nike is spekkoper
De Nederlandse schatkist loopt belastinginkomsten mis en andere bedrijven worden op achterstand gezet door de rulings, concludeert Vestager voorlopig. Ze heeft geen boete gehangen aan de verboden staatssteun. Daarvoor ontbreken nog gegevens. Het definitieve besluit van de Commissie valt op zijn vroegst halverwege 2020.
