De toegevoegde waarde van elektrisch vervoer (EV) in Nederland is flink gegroeid. In totaal nam de waarde van deze sector tussen 2019 en 2021 met 77% toe van 2,05 miljard euro naar in totaal 3,63 miljard euro. Ook de werkgelegenheid is met bijna 60% gestegen in diezelfde periode. Opkomende markten in de bouw, het transport en batterijen bieden daarnaast kansen voor verdere groei. Dat blijkt uit een rapport van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) geschreven in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW).
Het aantal elektrische voertuigen op de Nederlandse wegen is fors gestegen. Dit vertaalt zich in een groeiend economisch belang van de hele EV-sector (inclusief toeleverende bedrijven) voor de Nederlandse economie. Tussen 2019 en 2021 is de directe werkgelegenheid van elektrisch vervoer van 19.340 voltijdsbanen (VTE) gestegen naar 30.210 banen. Ter vergelijking: dat is meer dan het aantal banen in de zonne-energiesector (27.000 VTE). In 2021 nam de algehele werkgelegenheid in Nederland met 2,6 procent toe.
Nederland loopt voorop
Wereldwijd is Nederland één van de landen met het grootste percentage elektrische voertuigen. Ook met de beschikbaarheid van laadinfrastructuur loopt Nederland voorop in Europa. In 2022 bedroeg het aandeel batterij elektrische personenauto’s (BEV’s) in de nieuwverkopen van personenauto’s bijna 24%. Daarmee behoort Nederland tot één van de koplopers in Europa. Alleen in Noorwegen, IJsland en Zweden was het aandeel BEV’s in de nieuwe registraties hoger. In absolute aantallen staat Nederland met volledig elektrische auto’s en lichte bedrijfsauto’s op de derde plek, na Duitsland en Frankrijk.
Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Vivianne Heijnen: “De transitie naar schoon en duurzaam vervoer is in volle gang. Voor het kabinet is het belangrijk dat er fors minder emissies worden uitgestoten algemeen en in het verkeer in het bijzonder. Daarmee helpen we het klimaat en onszelf: we zetten flinke stappen richting de klimaatdoelen en de lucht wordt schoner. Ook in 2024 stimuleren we elektrisch rijden met subsidies voor nieuwe en gebruikte personenauto’s en met subsidies voor de logistiek zoals busjes en vrachtwagens. Tegelijk wordt er continu hard gewerkt aan meer laadinfrastructuur. Zo verlagen we de drempels om over te stappen op elektrisch vervoer. Ook wordt er werk gemaakt van emissieloos materieel in de bouw.”
Van de totale werkgelegenheid in de Nederlandse EV-sector is een vijfde afkomstig van bedrijven waarbij alle bedrijfsactiviteiten gericht zijn op EV, zoals bedrijven die laadpalen plaatsen of elektrische voertuigen (om)bouwen. De rest valt onder bedrijfstakken die een steeds groter deel van hun inkomsten uit EV halen. Denk dan bijvoorbeeld aan de automotive sector en de installatiebranche. Van de toegevoegde waarde in de EV-sector is bijna een derde afkomstig van bedrijven waarbij alle bedrijfsactiviteiten gericht zijn op EV ten opzichte van bedrijfstakken met deels EV-activiteiten.
Groeisectoren
EV is wereldwijd een grote aanjager voor de batterijsector. Uit meerdere studies komt naar voren dat er ook kansen liggen voor Nederland in de productie, het onderhoud en de recycling van batterijen. Deze industrie staat nog in de kinderschoenen. Nu investeren in deze sector kan later zorgen voor een hoog verdienpotentieel. Met onder andere het Nationaal Groeifonds speelt Nederland in op de groeipotentie van nieuwe markten zoals batterijtechnologie of elektrische binnenvaartschepen.
Een andere kansrijke ontwikkeling is de sterke opkomst van elektrische mobiele werktuigen. Nederland is koploper in het gebruik en de ombouw van deze mobiele werktuigen in Europa. Met de strenge stikstofnormen is de inzet van emissieloze mobiele werktuigen noodzakelijk om de ambitieuze bouwopgave voor de komende jaren te realiseren. Bedrijven die deze voertuigen willen verduurzamen kunnen bijvoorbeeld via de regeling Schoon en Emissieloos Bouwmaterieel (SSEB) subsidie aanvragen bij RVO.
Steeds meer elektrische voertuigen
Van de nieuw verkochte auto’s was in 2022 bijna 24% elektrisch. Inmiddels rijdt ruim 4,6% van Nederlandse auto’s op stroom. Bij OV-bussen rijdt inmiddels 25% op die manier emissieloos. De elektrificering van andere modaliteiten komt ook op gang. In de periode 2020-2022 is het aantal elektrische bedrijfsauto’s – waaronder ook trucks (>3,5 ton) – meer dan verdubbeld. De elektrische binnenvaart is nu nog een kleine sector, maar kent een grote potentie voor verduurzaming waar al in verschillende research en development (R&D) trajecten aan wordt gewerkt.
De verwachting is dat de groei in het elektrisch vervoer in de komende jaren alleen maar gaat doorzetten, ondersteund door klimaatbeleidsmaatregelen vanuit zowel Europa als de nationale overheid.
Ook fiscaal voordelig verduurzamen?