Bijna iedereen maakt inmiddels wel eens gebruik van AI-tools zoals ChatGPT of Copilot. Ook fiscalisten maken steeds vaker gebruik van deze hulpmiddelen. Maar wist je dat de kwaliteit van de antwoorden sterk afhangt van hoe je je vraag stelt? Dit proces, prompt engineering, is dan ook een belangrijke sleutel tot efficiënt en effectief gebruik van AI in de fiscale praktijk. Een goede prompt is dus het halve werk.
Met Tex bouwen wij een generatieve AI-oplossing speciaal voor fiscalisten. Onze focus ligt op gebruiksgemak: Tex is zo ontwikkeld dat je zonder al te veel prompting snel een antwoord krijgt. Let dus wel op dat de meest effectieve prompt kan verschillen per GenAI toepassing.
In dit artikel leer je wat een prompt is, hoe je effectieve prompts schrijft met behulp van zes bouwstenen en delen we een aantal tips & tricks voor het effectief inzetten van GenAI tools om jouw werk makkelijker te maken.
Wat is een prompt?
Het woord prompt komt van het Engelse werkwoord prompting. Volgens Wikipedia is dit “het uitlokken van bepaald gedrag door middel van extra stimuli, hulpsignalen of hints (prompt) om het vervolgens positief te bekrachtigen. Prompting wordt zowel bij mensen als dieren gebruikt in leerprocessen.”.
Ook bij AI-tools maken we hier gebruik van. Een prompt is dan een vraag, opdracht of instructie die je aan een AI-tool geeft om een specifiek antwoord te krijgen. Hoe beter en gerichter je prompt, hoe relevanter en bruikbaarder het antwoord zal zijn. Hieronder zie je een voorbeeld van een slechte en vervolgens een veel betere prompt:
❌ “Wat zijn belastingvoordelen?” → veel te algemeen
✅ “Welke belastingvoordelen gelden voor een bv in Nederland in 2023 bij duurzame investeringen?” → veel specifieker en relevanter
Waarom is Prompt Engineering belangrijk?
Een goed geformuleerde prompt helpt je sneller aan relevante informatie en verhoogt de kwaliteit van je analyses. Vergelijk het met een vraag aan een collega. Hoe vager je vraag, hoe lastiger het is voor jouw collega om een goed antwoord te geven. Dus door specifiekere vragen te stellen krijg je:
✔ Relevantere en gerichtere antwoorden
✔ Efficiënter werken, minder tijd verspillen aan vage output
✔ Hogere kwaliteit van fiscale analyses en adviezen
In Google’s 2024 Prompt guide staat dat de meest effectieve prompts 21 woorden bevatten. Uit data blijkt echter dat gebruikers slechts 9 woorden gebruiken.
De 6 bouwstenen van een goede prompt
Hou opnieuw je collega in gedachten. Wat wil je van hem/haar weten? Stel je vraag aan de AI-tool zoals je deze ook aan je collega zou stellen. Hou daarbij ook de volgende kernelementen goed in gedachten omdat deze je helpen bij het goed formuleren van een prompt:
- Taak – Wat moet de AI-tool doen? Gebruik actiegerichte werkwoorden zoals “Schrijf een samenvatting…” of “Vergelijk de fiscale voordelen van…”
- Context – Wat is de situatie? Geef extra details zoals doelgroep, sector en/of belastingmiddel.
- Voorbeeld – Geef richting door concrete cases of structuren aan te bieden.
- Rol – Laat de AI-tool een specifieke expert zijn, zoals een btw-specialist of een fiscaal jurist.
- Structuur – Vraag om een overzichtelijke presentatie zoals bullet points, tabellen of een genummerde lijst.
- Toon – Stem de stijl af op je doelgroep: formeel, toegankelijk of educatief. Geef dit dus duidelijk aan in je prompt.
Uiteraard heeft niet iedere prompt alle zes bouwstenen nodig, maar zorg er wel voor dat Taak en Context altijd terugkomen!
Bouwstenen van een prompt: uitgebreide uitleg
1. Taak – Geef de AI een duidelijke opdracht
Gebruik actiegerichte werkwoorden:
- “Schrijf een samenvatting…”
- “Analyseer de impact…”
- “Vergelijk de fiscale voordelen van…”
Voorbeeld: ✅ “Maak een formele samenvatting van de btw-regels voor een Nederlands mkb-bedrijf dat wil uitbreiden naar België in 2025.”
2. Context – Zorg voor extra informatie
Voeg details toe, zoals:
- Doelgroep (bijvoorbeeld: eenmanszaak, bv, multinational)
- Sector (bijvoorbeeld: vastgoed, tech, horeca)
- Jaar (bijvoorbeeld: 2023 of toekomstig)
- Belastingmiddel
Voorbeeld: ✅ “Adviseer een klant met vastgoed in Nederland en België over belastingoptimalisatie in 2025.”
3. Voorbeeld – Geef richting met concrete cases
Gebruik voorbeelden van bekende frameworks voor onderzoek of gebruik een bestaande tekst die je eerder zelf hebt geschreven als voorbeeld, zoals:
- SWOT-analyse: “Maak een SWOT-analyse voor een belastingadviesbureau dat uitbreidingsmogelijkheden naar Duitsland onderzoekt.”
- STAR-model: “Gebruik STAR om een case te beschrijven waarin een klant belastingoptimalisatie bereikte.”
- Scenario’s: “Geef een voorbeeldcase voor een mkb’er die gebruikmaakt van de KIA.”
4. Rol – Laat de AI-tool een specifieke expert zijn
Door een rol te geven, wordt de output gerichter. Dit kan erook voor zorgen dat bepaalde bronnen worden benaderd die van hogere kwaliteit zijn. Bij een specifieker model zoals Tex is dit niet nodig.
Voorbeeld: ✅ “Je bent een belastingadviseur gespecialiseerd in btw. Maak een formele samenvatting met bullet points over btw-regels voor een Nederlands mkb-bedrijf dat wil uitbreiden naar België in 2025. Noem relevante wetsartikelen en geef drie praktijkvoorbeelden.”
5. Structuur – Vraag om een overzichtelijke presentatie
Specificeer hoe je het antwoord wilt ontvangen:
- Bullet points: “Som de belastingvoordelen op voor mkb-bedrijven in bullet points.”
- Tabel: “Maak een tabel met belastingpercentages voor vastgoed in Nederland en België.”
- Genummerde lijst: “Beschrijf de stappen voor btw-aangifte in Nederland.”
💡 Tip: Gebruik Markdown voor structuur: H1, H2 en H3 voor verschillende koppen!
6. Toon – In welke stijl moet het antwoord opgesteld?
Stem de stijl af op je doelgroep:
- Formeel: “Schrijf een formele samenvatting van belastingvoordelen voor een multinational.”
- Toegankelijk: “Leg in simpele taal uit hoe fiscale vrijstellingen werken.”
- Educatief: “Stel een artikel samen over vermogensbelasting voor beginners.”
Extra Tips & Tricks
🚀 Vraag de AI om feedback – “Kun je mijn prompt verbeteren?”
🚀 Laat de AI jouw vragen stellen – “Wat heb je nog nodig om mij beter te helpen?”
🚀 Werk met beperkingen – “Som op in max. 3 bullet points of max. 200 woorden.”
🚀 Blijf vragen – Geef niet meteen op! Herschrijf je prompt, elke tool is anders.
🚀 Oefen regelmatig – AI wordt beter als jij beter prompt!
🚀 Je eigen schrijfstijl gebruiken – Kopieer je eerdere e-mails!
🚀 Tex is makkelijker – Door onze instellingen zijn uitgebreide prompts niet nodig.
🚀 Splits complexe taken – “Som eerst alle regels op, analyseer daarna de impact.”
Conclusie
AI-tools zoals Tex kunnen fiscalisten enorm helpen, mits je ze goed gebruikt. Door de juiste bouwstenen toe te passen – Taak, Context, Voorbeeld, Rol, Structuur en Toon – en slimme strategieën te gebruiken, haal je het maximale uit AI.
Verschillende AI-tools werken op verschillende manieren. ChatGPT is breed inzetbaar, maar vereist uitgebreide prompts en context om een goed resultaat te krijgen. Perplexity werkt meer als een zoekmachine, waarbij prompts meer op zoektermen en bronverwijzingen kunnen worden gebaseerd. Hierdoor kun je verschillende strategieën toepassen afhankelijk van de AI-tool die je gebruikt. Door dit te begrijpen en optimaal gebruik te maken van de juiste promptstrategie per tool, haal je het maximale uit AI in je fiscale werkproces
Tex is speciaal ontwikkeld voor fiscalisten, zodat je zonder al te veel prompting snel een bruikbaar antwoord krijgt. Uiteraard blijven we Tex continu verbeteren en uitbreiden waardoor de antwoorden van Tex ook steeds beter zullen worden. Zie Tex dan ook als een digitale collega die steeds meer ervaring krijgt en kennis opdoet. Je zult deze collega wellicht in het begin wat meer moeten helpen maar na verloop van tijd is Tex steeds beter in staat om zelfstandig taken uit te voeren.
Nextens Tex: de AI-tool speciaal voor fiscalisten
Onze eigen AI-tool Nextens Tex is speciaal ontwikkeld voor fiscalisten. Dankzij gerichte finetuning heb je minder complexe prompts nodig en krijg je sneller een relevant antwoord. Nextens Tex leert continu bij en wordt steeds beter in het ondersteunen van jouw fiscale werkzaamheden. Nextens Tex is dus jouw nieuwe digitale fiscale collega die steeds meer ervaring opdoet en na verloop van tijd steeds zelfstandiger taken kan uitvoeren.
