Er is een groeiende roep om strengere eisen voor private equity-investeringen in accountantskantoren. Experts vrezen voor de kwaliteit en betaalbaarheid van wettelijke controles nu investeringsmaatschappijen snel terrein winnen in de accountancy.
Sinds twee jaar is de sector volop in de ban van een enorme consolidatie, aangedreven door private equity. Sinds september 2022 hebben er 31 investeringen plaatsgevonden, goed voor een totaalbedrag van €1,3 miljard, aldus adviesbureau BHB Dullemond.
Financiële prikkels en publieke taak
Kees Cools, voormalig hoogleraar ondernemingsfinanciering, stelt dat private equity altijd financieel het onderste uit de kan wil halen, wat niet past bij een publieke taak. Martin Hoogendoorn, hoogleraar financial accounting, vindt schaalvergroting nuttig, maar ziet spanning tussen commerciële prikkels en de noodzaak om de kwaliteit van het accountantswerk voorop te stellen.
Ook Paul Koster, voormalig AFM-bestuurder, is kritisch. Hij waarschuwt dat de snelle opmars van private equity tot vragen leidt over de onafhankelijkheid van accountants, zoals in de VS het geval is.
Toegankelijkheid en prijsstijgingen
Jaap van Manen, emeritus hoogleraar corporate governance, vreest voor de toegankelijkheid. De Big Four zijn al onbetaalbaar voor kleinere bedrijven. Van Manen verwacht dat ook private equity-gestuurde accountantskantoren hun prijzen zullen verhogen, wat de toegang voor kleine bedrijven verder zal bemoeilijken.
Mogelijke maatregelen
Experts stellen verschillende maatregelen voor, zoals een structuurregime bij accountantskantoren, verplichte kapitaalbuffers en een rem op dividenduitkeringen gekoppeld aan de kwaliteit van controles. Emeritus hoogleraar Leen Paape vraagt of de AFM niet meer mogelijkheden moet krijgen om in te grijpen.
Reactie private equity-sector
De brancheorganisatie NVP stelt dat marktwerking en ondernemerschap geen onderscheid in aandeelhouderschap toestaan. Volgens de NVP sturen investeerders doorgaans op kwaliteitsverbetering en helpen ze kantoren met gewenste schaalvergroting.
Risico’s voor de accountancy
De AFM stelt dat de risico’s van private equity zwaarder wegen dan de kansen. De sector kent al kwetsbaarheden in de structuur. De AFM pleit niet voor meer bevoegdheden, maar wijst naar de accountants zelf om mitigerende maatregelen te nemen en de kwaliteit van wettelijke controles te waarborgen.
Ministerie van Financiën
Het ministerie van Financiën verwijst naar conclusies van twee adviseurs die vorig jaar stelden dat private equity zowel voor- als nadelen heeft. Marlies de Vries, een van de adviseurs, benadrukt het belang van voldoende druk en tegendruk binnen kantoren en voldoende middelen voor de AFM om hieraan bij te dragen.
Ja, ik wil ook exact weten waar ik aan toe ben!