Het Nederlandse anti-witwasinitiatief, Transactiemonitoring Nederland (TMNL), wordt belemmerd in zijn oorspronkelijke opzet. Brussel heeft bezwaar gemaakt tegen het plan, dat bedoeld was om witwasonderzoek doeltreffender te maken. Gezamenlijk onderzoek naar witwassen blijft alleen toegestaan onder strikte voorwaarden.
Nieuwe Europese witwasregels
Dit Europese verbod is een belangrijke overwinning voor privacy-instellingen, zoals de Autoriteit Persoonsgegevens. Zij hebben TMNL eerder bekritiseerd als een vorm van massasurveillance. Minister van Financiën Steven van Weyenberg (D66) heeft aan de Tweede Kamer geschreven dat TMNL niet voldoet aan de nieuwe Europese witwasregels, dat schrijft het FD.
Volgens deze nieuwe wet, die nog door het Europees Parlement moet worden goedgekeurd, mogen banken straks alleen nog onderzoek doen naar klanten die een hoog risico vormen. Helène Erftemeijer van de Nederlandse Vereniging van Banken benadrukt dat de precieze impact op TMNL nog onduidelijk is.
Onderzoek
Het Europees Parlement kan vóór de terugkeer van TMNL op de politieke agenda een besluit nemen over de nieuwe Europese witwaswet. Brussel streeft naar een harmonisatie van het witwasonderzoek in Europa en wil dat publiek-private samenwerking onder strikte voorwaarden mogelijk blijft.
Toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) zal ook een rol spelen, waarbij ze vooraf onderzoek zullen toetsen aan de nieuwe Europese witwaswet en de privacy van individuen in het onderzoek zullen waarborgen.
Delen van data
Het ministerie van Financiën verwacht dat de Europese witwaswet pas in 2027 van kracht wordt en zal het wetsvoorstel verder bestuderen om te zien welke gevolgen het heeft voor het controversiële wetsvoorstel Plan van Aanpak Witwassen.
TMNL heeft altijd al verdeelde reacties opgeroepen, met banken en toezichthouders die voorstander zijn en privacy-organisaties die tegen zijn. Hetzelfde geldt voor het Europese witwasvoorstel. Het delen van data tussen financiële instellingen blijft een punt van discussie, met Europese instellingen die terughoudend zijn.
Europese regels
Simon Lelieveldt, expert financiële regelgeving, gelooft dat Nederland moeite heeft met het naleven van Europese regels. Hij denkt dat het wetsvoorstel Plan van Aanpak Witwassen mogelijk wordt afgekeurd en opnieuw moet worden bekeken, aldus het FD.
