In het coalitieakkoord is afgesproken dat in 2030 betalen naar gebruik wordt geïntroduceerd ter vervanging van de huidige motorrijtuigenbelasting. Autobezitters van personen- en bestelauto’s zullen vanaf 2030 geen vast bedrag meer betalen voor het bezit van een auto, maar een bedrag per gereden kilometer. Om beslissingen te kunnen nemen over de uitwerking van het betalen naar gebruik-systeem, zijn er vervolgonderzoeken uitgevoerd naar verschillende aspecten.
Inzicht
Vandaag zijn de resultaten van deze vervolgonderzoeken gepubliceerd, waarin gekeken is naar de mogelijkheden voor het bepalen van het tarief per kilometer, de impact op autobelastingen en inkomenseffecten, en het nalevingsgedrag van autobezitters wanneer de kilometerteller wordt gebruikt om de gereden kilometers te registreren.
Belangrijke aspecten van het Betalen naar Gebruik-systeem, zoals de tariefstructuur, zijn op dit moment nog niet definitief vastgesteld. De vervolgonderzoeken helpen het kabinet om inzicht te krijgen in de keuzes die nog gemaakt moeten worden en de consequenties van deze keuzes.
Tariefstructuren
Voor het betalen naar gebruik moet worden bepaald welk bedrag automobilisten per kilometer zullen betalen. In het najaar van 2022 is er onderzoek gedaan naar de effecten van verschillende opties voor de tariefstructuur. Dit vervolgonderzoek bouwt voort op het onderzoek van 2022 en onderzoekt tevens extra mogelijkheden voor het bepalen van het kilometertarief. Er is bijvoorbeeld gekeken naar een optie waarbij het tarief afhankelijk is van het gewicht en de elektrische aard van de auto. Daarnaast is er opnieuw onderzoek gedaan naar tarieven en effecten bij de mogelijkheid van één tarief voor personenauto’s en één tarief voor bestelauto’s.
Voor alle opties is geanalyseerd wat de regionale effecten en inkomenseffecten zijn voor verschillende huishoudtypen, evenals de impact op overheidsinkomsten en de uitstoot van schadelijke stoffen door autoverkeer. Aangezien het aandeel elektrische voertuigen in het wagenpark steeds groter wordt, is er ook onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van tarieven en effecten op de langere termijn.
Kilometerregistratie
Om de belasting die iemand moet betalen te bepalen, wordt het aantal gereden kilometers per jaar voor elke auto vastgesteld. Naast het onderzoek naar verschillende methoden voor het registreren van kilometers, biedt het rapport meer inzicht in de kwetsbaarheid voor fraude bij kilometerregistratie op basis van de kilometerteller van de auto. Daarnaast zijn er maatregelen onderzocht om de naleving te bevorderen en fraude te voorkomen. Tevens is er gekeken naar de uitvoering en handhaving van het betalen naar gebruik door relevante overheidsorganisaties.
Internetconsultatie en conceptwetsvoorstel
De resultaten van het onderzoek zullen worden meegenomen door het kabinet bij het maken van beslissingen omtrent de implementatie van betalen naar gebruik. Zodra deze besluiten zijn genomen, zal er een internetconsultatie plaatsvinden over de wetgeving voor betalen naar gebruik, waarbij burgers en bedrijven hun ideeën kunnen delen. Tegelijkertijd zal het conceptwetsvoorstel ter advies en beoordeling worden voorgelegd aan verschillende uitvoeringsorganisaties en adviesinstanties, zoals de Belastingdienst en de Autoriteit Persoonsgegevens. Alle input zal worden verwerkt in een nieuwe versie van het wetsvoorstel, dat dit najaar ter advies aan de Raad van State zal worden voorgelegd. In het voorjaar van 2024 zal het wetsvoorstel worden ingediend bij de Tweede Kamer.
