Kris Douma, de voorzitter van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA), stelt dat de intrede van een Portugees accountantskantoor op de Nederlandse markt “onwenselijk” is. Hij uitte deze bezorgdheid na een ledenvergadering, waarbij hij aangaf dat de kwaliteit van controles mogelijk in het gedrang kan komen.
Verduidelijking
Op 30 juni plant het beursgenoteerde bedrijf Value8 tijdens zijn aandeelhoudersvergadering de benoeming van Cravo, Fortes, Antão & Associados uit Aveiro als controlerend accountant. Dit is een verplichting voor Value8, evenals voor enkele andere kleine beursgenoteerde bedrijven, aangezien Nederlandse kantoren niet in staat zijn om deze controle uit te voeren of dit simpelweg niet willen doen.
Hoewel de NBA tot nu toe terughoudend is geweest over deze kwestie, heeft de organisatie onlangs op haar website “enige zorgen” geuit over deze constructie. Douma verduidelijkt nu zijn standpunt door te stellen: ‘Dat iets 100% legaal is, betekent nog niet dat het ook gewenst is.’
In gesprek
Na de halfjaarlijkse ledenvergadering van de NBA in Amersfoort sprak Douma maandag met het FD, waarbij hij zijn bezwaren herhaalde. Hij gaf een duidelijke boodschap aan de ruim 22.000 leden, die allemaal accountants in Nederland vertegenwoordigen.
Naast zijn krachtige kritiek riep hij de aandeelhouders op om zorgvuldig te zijn bij het stemmen over de aanstelling van een buitenlands kantoor. Tevens verzocht hij de vier Nederlandse accountants, die tevens lid zijn van de NBA en van plan zijn om samen te werken met het Portugese bedrijf, om een gesprek. Douma is nieuwsgierig naar hun perspectief en wil graag weten hoe zij de situatie ervaren.
Hoewel de beroepsorganisatie zelf beperkte invloed heeft, heeft ze de mogelijkheid om leden die beroepsregels overtreden voor de tuchtrechter te brengen.
Regelgeving aanpassen
Douma stelt dat de toezichthouder AFM formeel geen andere keuze had dan een vergunning uit een ander land te erkennen. Hij benadrukt dat Nederland strenge kwaliteitseisen heeft voor de controle van grote en beursgenoteerde bedrijven (oob-controle), bovenop de Europese standaarden die overal gelden.
Volgens Douma vormt een buitenlandse controleur die niet aan deze eisen voldoet een risico voor de kwaliteit. Hij deelt deze bezorgdheid met middelgrote en grote accountantskantoren. De route via Portugal opent de deur naar verwatering van het evenwichtige en zorgvuldige kwaliteitssysteem voor oob-controle in Nederland.
De NBA pleit ervoor dat er in Europa gekeken wordt naar aanpassing van wet- en regelgeving, zodat de AFM kan beoordelen of een buitenlands kantoor aan de vereisten voldoet. Op dit moment is dat nog niet mogelijk en krijgt een vergunninghouder uit een ander land vrijwel automatisch toegang.
Meer zullen volgen
Douma benadrukt dat de lat van de AFM niet omlaag mag worden gelegd in Nederland. Hij noemt het verminderen van regels “ontregeling” en stelt dat dit verdiend moet worden.
Gevraagd of Douma vreest dat na één Portugees bedrijf meer buitenlandse accountants actief worden op de Nederlandse markt en “van opzij invliegen”, hoopt hij van niet. Hij wijst erop dat andere partijen, zoals Eumedion (branchevereniging van grote beleggers) en de Vereniging van Effectenbezitters, hier ook terughoudend tegenover staan. Hij hoopt vooral op voldoende kritisch denkvermogen bij de aandeelhoudersvergadering.
Stimuleren verbetering
Voorafgaand aan de ledenvergadering van de NBA was er voldoende voer voor discussie. Douma wilde graag nuanceren in reactie op een kritisch rapport van de AFM vorige week, waarin veel tekortkomingen in de fraudeanalyse van accountants werden geconstateerd. In zijn toespraak verklaarde hij: ‘Ik bestrijd dat alles slecht gaat.’ Later voegde hij eraan toe: ‘We gaan de door de AFM geconstateerde feiten niet bestrijden. We dachten wel een stap verder te zijn.’
De NBA-voorzitter ziet met name potentieel in het verder stimuleren van lopende initiatieven om de cultuur en het professionele gedrag van accountants te verbeteren. ‘Onderzoeken laten zien dat onderwerpen als fraude binnen het beroep als een lastig thema worden beschouwd, dat is vooral een kwestie van gedrag’. Bij zijn aantreden anderhalf jaar geleden benoemde hij fraude als een belangrijk speerpunt voor de beroepsorganisatie. De NBA is verantwoordelijk voor een groot deel van de beroepsregels en brengt regelmatig verduidelijkingen en nadere invulling van deze regels uit, ook met betrekking tot fraude. Sinds ongeveer twee jaar zijn accountants verplicht om in hun verklaring bij de jaarverslagen te vermelden welke maatregelen ze op dit gebied hebben genomen, aldus FD.
